-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 15
/
DEF-mim-20240613.html
16083 lines (15582 loc) · 942 KB
/
DEF-mim-20240613.html
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<!DOCTYPE html><html lang="nl"><head>
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no">
<meta content="text/html; charset=utf-8" http-equiv="content-type">
<meta name="generator" content="ReSpec 34.1.4">
<style>
span.example-title{text-transform:none}
:is(aside,div).example,div.illegal-example{padding:.5em;margin:1em 0;position:relative;clear:both}
div.illegal-example{color:red}
div.illegal-example p{color:#000}
:is(aside,div).example{border-left-width:.5em;border-left-style:solid;border-color:#e0cb52;background:#fcfaee}
aside.example div.example{border-left-width:.1em;border-color:#999;background:#fff}
.example pre{background-color:rgba(0,0,0,.03)}
</style>
<style>
.issue-label{text-transform:initial}
.warning>p:first-child{margin-top:0}
.warning{padding:.5em;border-left-width:.5em;border-left-style:solid}
span.warning{padding:.1em .5em .15em}
.issue.closed span.issue-number{text-decoration:line-through}
.issue.closed span.issue-number::after{content:" (Closed)";font-size:smaller}
.warning{border-color:#f11;border-width:.2em;border-style:solid;background:#fbe9e9}
.warning-title:before{content:"⚠";font-size:1.3em;float:left;padding-right:.3em;margin-top:-.3em}
li.task-list-item{list-style:none}
input.task-list-item-checkbox{margin:0 .35em .25em -1.6em;vertical-align:middle}
.issue a.respec-gh-label{padding:5px;margin:0 2px 0 2px;font-size:10px;text-transform:none;text-decoration:none;font-weight:700;border-radius:4px;position:relative;bottom:2px;border:none;display:inline-block}
</style>
<style>
dfn{cursor:pointer}
.dfn-panel{position:absolute;z-index:35;min-width:300px;max-width:500px;padding:.5em .75em;margin-top:.6em;font-family:"Helvetica Neue",sans-serif;font-size:small;background:#fff;color:#000;box-shadow:0 1em 3em -.4em rgba(0,0,0,.3),0 0 1px 1px rgba(0,0,0,.05);border-radius:2px}
.dfn-panel:not(.docked)>.caret{position:absolute;top:-9px}
.dfn-panel:not(.docked)>.caret::after,.dfn-panel:not(.docked)>.caret::before{content:"";position:absolute;border:10px solid transparent;border-top:0;border-bottom:10px solid #fff;top:0}
.dfn-panel:not(.docked)>.caret::before{border-bottom:9px solid #a2a9b1}
.dfn-panel *{margin:0}
.dfn-panel b{display:block;color:#000;margin-top:.25em}
.dfn-panel ul a[href]{color:#333}
.dfn-panel>div{display:flex}
.dfn-panel a.self-link{font-weight:700;margin-right:auto}
.dfn-panel .marker{padding:.1em;margin-left:.5em;border-radius:.2em;text-align:center;white-space:nowrap;font-size:90%;color:#040b1c}
.dfn-panel .marker.dfn-exported{background:#d1edfd;box-shadow:0 0 0 .125em #1ca5f940}
.dfn-panel .marker.idl-block{background:#8ccbf2;box-shadow:0 0 0 .125em #0670b161}
.dfn-panel a:not(:hover){text-decoration:none!important;border-bottom:none!important}
.dfn-panel a[href]:hover{border-bottom-width:1px}
.dfn-panel ul{padding:0}
.dfn-panel li{margin-left:1em}
.dfn-panel.docked{position:fixed;left:.5em;top:unset;bottom:2em;margin:0 auto;max-width:calc(100vw - .75em * 2 - .5em - .2em * 2);max-height:30vh;overflow:auto}
</style>
<script>document.title = respecConfig.title</script>
<title>MIM - Metamodel Informatie Modellering</title>
<link rel="shortcut icon" type="image/x-icon" href="https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/Geonovum.ico">
<link rel="stylesheet" href="./css/inline-code.css">
<link rel="stylesheet" href="./css/blockqoute.css">
<link rel="stylesheet" href="./css/table.css">
<link rel="stylesheet" href="./css/transformatie-rdf.css">
<link rel="stylesheet" href="./css/dfn-box.css">
<style id="respec-mainstyle">
@keyframes pop{
0%{transform:scale(1,1)}
25%{transform:scale(1.25,1.25);opacity:.75}
100%{transform:scale(1,1)}
}
:is(h1,h2,h3,h4,h5,h6,a) abbr{border:none}
dfn{font-weight:700}
a.internalDFN{color:inherit;border-bottom:1px solid #99c;text-decoration:none}
a.externalDFN{color:inherit;border-bottom:1px dotted #ccc;text-decoration:none}
a.bibref{text-decoration:none}
.respec-offending-element:target{animation:pop .25s ease-in-out 0s 1}
.respec-offending-element,a[href].respec-offending-element{text-decoration:red wavy underline}
@supports not (text-decoration:red wavy underline){
.respec-offending-element:not(pre){display:inline-block}
.respec-offending-element{background:url() bottom repeat-x}
}
#references :target{background:#eaf3ff;animation:pop .4s ease-in-out 0s 1}
cite .bibref{font-style:normal}
a[href].orcid{padding-left:4px;padding-right:4px}
a[href].orcid>svg{margin-bottom:-2px}
.toc a,.tof a{text-decoration:none}
a .figno,a .secno{color:#000}
ol.tof,ul.tof{list-style:none outside none}
.caption{margin-top:.5em;font-style:italic}
table.simple{border-spacing:0;border-collapse:collapse;border-bottom:3px solid #005a9c}
.simple th{background:#005a9c;color:#fff;padding:3px 5px;text-align:left}
.simple th a{color:#fff;padding:3px 5px;text-align:left}
.simple th[scope=row]{background:inherit;color:inherit;border-top:1px solid #ddd}
.simple td{padding:3px 10px;border-top:1px solid #ddd}
.simple tr:nth-child(even){background:#f0f6ff}
.section dd>p:first-child{margin-top:0}
.section dd>p:last-child{margin-bottom:0}
.section dd{margin-bottom:1em}
.section dl.attrs dd,.section dl.eldef dd{margin-bottom:0}
#issue-summary>ul{column-count:2}
#issue-summary li{list-style:none;display:inline-block}
details.respec-tests-details{margin-left:1em;display:inline-block;vertical-align:top}
details.respec-tests-details>*{padding-right:2em}
details.respec-tests-details[open]{z-index:999999;position:absolute;border:thin solid #cad3e2;border-radius:.3em;background-color:#fff;padding-bottom:.5em}
details.respec-tests-details[open]>summary{border-bottom:thin solid #cad3e2;padding-left:1em;margin-bottom:1em;line-height:2em}
details.respec-tests-details>ul{width:100%;margin-top:-.3em}
details.respec-tests-details>li{padding-left:1em}
.self-link:hover{opacity:1;text-decoration:none;background-color:transparent}
aside.example .marker>a.self-link{color:inherit}
.header-wrapper{display:flex;align-items:baseline;position:relative;left:-.5em}
:is(h2,h3,h4,h5,h6):not(#toch2)+a.self-link{color:inherit;order:-1;position:relative;left:-.7em;font-size:1rem;opacity:.5}
:is(h2,h3,h4,h5,h6)+a.self-link::before{content:"§";text-decoration:none;color:var(--heading-text)}
:is(h2,h3)+a.self-link{top:-.2em}
:is(h4,h5,h6)+a.self-link::before{color:#000}
@media (max-width:767px){
dd{margin-left:0}
}
@media print{
.removeOnSave{display:none}
}
</style>
<style id="respec-nlgov">
img.license{float:left;padding-right:5px}
</style>
<style>
ul.index{columns:30ch;column-gap:1.5em}
ul.index li{list-style:inherit}
ul.index li span{color:inherit;cursor:pointer;white-space:normal}
#index-defined-here ul.index li{font-size:.9rem}
ul.index code{color:inherit}
#index-defined-here .print-only{display:none}
@media print{
#index-defined-here .print-only{display:initial}
}
</style>
<meta name="description" content="Metamodel voor het beschrijven van informatiemodellen (MIM), versie 1.2.">
<style>
.hljs{display:block;overflow-x:auto;padding:.5em;color:#383a42;background:#fafafa}
.hljs-comment,.hljs-quote{color:#717277;font-style:italic}
.hljs-doctag,.hljs-formula,.hljs-keyword{color:#a626a4}
.hljs-deletion,.hljs-name,.hljs-section,.hljs-selector-tag,.hljs-subst{color:#ca4706;font-weight:700}
.hljs-literal{color:#0b76c5}
.hljs-addition,.hljs-attribute,.hljs-meta-string,.hljs-regexp,.hljs-string{color:#42803c}
.hljs-built_in,.hljs-class .hljs-title{color:#9a6a01}
.hljs-attr,.hljs-number,.hljs-selector-attr,.hljs-selector-class,.hljs-selector-pseudo,.hljs-template-variable,.hljs-type,.hljs-variable{color:#986801}
.hljs-bullet,.hljs-link,.hljs-meta,.hljs-selector-id,.hljs-symbol,.hljs-title{color:#336ae3}
.hljs-emphasis{font-style:italic}
.hljs-strong{font-weight:700}
.hljs-link{text-decoration:underline}
</style>
<style>
.sidelabel {
position: fixed;
-webkit-transform-origin: top right;
right: 100%;
top: 0;
-webkit-transform: rotate(-90deg);
padding: 4px 50px 4px 10px;
color: white;
white-space: nowrap;
z-index: 1;
background-color: #045D9F;
}
</style>
<script type="text/javascript">
/* Any custom mermaid.js scripts will go here. */
</script>
<style>
/* Any custom mermaid.js scripts will go here. */
}
</style>
<script id="initialUserConfig" type="application/json">{
"nl_organisationName": "Geonovum",
"nl_organisationPublishURL": "https://docs.geostandaarden.nl/",
"logos": [
{
"src": "https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/Geonovum.svg",
"alt": "Geonovum",
"id": "Geonovum",
"height": 67,
"width": 132,
"url": "https://www.geonovum.nl/geo-standaarden"
}
],
"postProcess": [
null
],
"latestVersion": [
"nl_organisationPublishURL",
"pubDomain",
"/",
"shortName",
"/"
],
"thisVersion": [
"nl_organisationPublishURL",
"pubDomain",
"/",
"specStatus",
"-",
"specType",
"-",
"shortName",
"-",
"publishDate"
],
"prevVersion": [
"nl_organisationPublishURL",
"pubDomain",
"/",
"previousMaturity",
"-",
"specType",
"-",
"shortName",
"-",
"previousPublishDate"
],
"useLogo": true,
"useLabel": true,
"license": "cc-by",
"addSectionLinks": true,
"localizationStrings": {
"en": {
"wv": "Editor's draft",
"cv": "Candidate recommendation",
"vv": "Proposed recommendation",
"def": "Recommendation",
"ld": "Living document",
"basis": "Document",
"no": "Norm",
"st": "Standard",
"im": "Information model",
"pr": "Practical guideline",
"hr": "Guide",
"wa": "Work process agreement",
"al": "General",
"bd": "Governance documentation",
"bp": "Best practice"
},
"nl": {
"wv": "Werkversie",
"cv": "Consultatieversie",
"vv": "Versie ter vaststelling",
"def": "Vastgestelde versie",
"ld": "Levend document",
"basis": "Document",
"no": "Norm",
"st": "Standaard",
"im": "Informatiemodel",
"pr": "Praktijkrichtlijn",
"hr": "Handreiking",
"wa": "Werkafspraak",
"al": "Algemeen",
"bd": "Beheerdocumentatie",
"bp": "Best practice"
}
},
"sotdText": {
"nl": {
"sotd": "Status van dit document",
"def": "Dit is de definitieve versie van dit document. Wijzigingen naar aanleiding van consultaties zijn doorgevoerd.",
"wv": "Dit is een werkversie die op elk moment kan worden gewijzigd, verwijderd of vervangen door andere documenten. Het is geen stabiel document.",
"cv": "Dit is een consultatieversie. Commentaar over dit document kan gestuurd worden naar ",
"vv": "Dit is de definitieve conceptversie van dit document. Wijzigingen naar aanleiding van consultaties zijn doorgevoerd.",
"basis": "Dit is een document zonder officiële status.",
"ld": "Dit is een levend document dat regelmatig gewijzigd wordt."
},
"en": {
"sotd": "Status of this document",
"def": "This is the definitive version of this document. Edits resulting from consultations have been applied.",
"wv": "This is a working draft that can be changed, removed or replaced by other documents at any time. It is not a stable document.",
"cv": "This is a stable draft, published for public comment. Comments regarding this document may be sent to ",
"vv": "This is the final draft of this document. Edits resulting from consultations have been applied.",
"basis": "This document has no official standing.",
"ld": "This is a living document, which is updated regularly."
}
},
"labelColor": {
"def": "#045D9F",
"wv": "#FF0000",
"cv": "#045D9F",
"vv": "#045D9F",
"basis": "#80CC28",
"ld": "#80CC28"
},
"licenses": {
"cc0": {
"name": "Creative Commons 0 Public Domain Dedication",
"short": "CC0",
"url": "https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/",
"image": "https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/CC-Licentie.svg"
},
"cc-by": {
"name": "Creative Commons Attribution 4.0 International Public License",
"short": "CC-BY",
"url": "https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode",
"image": "https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/cc-by.svg"
},
"cc-by-nd": {
"name": "Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal",
"short": "CC-BY-ND",
"url": "https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/legalcode.nl",
"image": "https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/cc-by-nd.svg"
}
},
"localBiblio": {
"NEN3610": {
"title": "NEN-3610 Basismodel geo-informatie",
"href": "https://www.nen.nl/nen-3610-2022-nl-296137",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Nederlandse Norm (NEN)",
"id": "nen3610"
},
"OMG": {
"title": "Object Management Group Unified Modeling Language TM",
"href": "http://www.omg.org/spec/UML/2.5",
"version": "2.5",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Object Management Group (OMG)",
"id": "omg"
},
"ODM": {
"title": "Ontology Definition Metamodel",
"href": "https://www.omg.org/spec/ODM/1.1",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Object Management Group",
"id": "odm"
},
"GAB": {
"title": "Gemeenschappelijke Afspraken Berichten",
"href": "https://www.noraonline.nl/wiki/Gemeenschappelijke_Afspraken_Berichten",
"status": "LD",
"publisher": "Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)",
"id": "gab"
},
"SCAT": {
"title": "Stelselcatalogus",
"href": "https://www.logius.nl/domeinen/gegevensuitwisseling/stelselcatalogus",
"publisher": "Logius",
"id": "scat"
},
"NORA": {
"title": "Handreiking Gegevensbeschrijvingen",
"href": "https://www.noraonline.nl/wiki/Gegevensbeschrijvingen/Handreiking",
"status": "LD",
"publisher": "Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)",
"id": "nora"
},
"ISO-11404": {
"title": "Information Technology - General Purpose Datatypes (GPD)",
"href": "https://www.nen.nl/nen-iso-iec-11404-2008-en-122652",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Nederlandse Norm (NEN)",
"id": "iso-11404"
},
"ISO-8601": {
"title": "Representation Of Dates And Times. ISO 8601:2004",
"href": "http://www.iso.org/iso/catalogue_detail?csnumber=40874",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "International Organization for Standardization (ISO)",
"id": "iso-8601"
},
"OCL": {
"title": "Object Constraint Language",
"version": "2.4",
"href": "https://www.omg.org/spec/OCL/2.4/",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Object Management Group (OMG)",
"id": "ocl"
},
"GeoJSON": {
"title": "The GeoJSON Specification (RFC 7946)",
"href": "https://geojson.org/",
"status": "BG-FINAL",
"publisher": "Internet Engineering Task Force (IETF)",
"id": "geojson"
}
},
"title": "MIM - Metamodel Informatie Modellering",
"specStatus": "def",
"specType": "ST",
"pubDomain": "mim",
"licence": "cc-by",
"shortName": "mim",
"publishDate": "2024-06-13",
"previousPublishDate": "2024-04-08",
"previousMaturity": "vv",
"github": "https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving",
"issueBase": "https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving/issues/",
"edDraftURI": "https://geonovum.github.io/MIM-Werkomgeving/",
"subtitle": "Versie 1.2",
"editors": [
{
"name": "Paul Janssen",
"company": "Geonovum",
"companyURL": "https://www.geonovum.nl"
},
{
"name": "Dick Krijtenburg",
"company": "Geonovum",
"companyURL": "https://www.geonovum.nl"
},
{
"name": "Gerard Trouborst",
"company": "Geonovum",
"companyURL": "https://www.geonovum.nl"
}
],
"authors": [
{
"name": "Lennart van Bergen",
"company": "Belastingdienst",
"companyURL": "https://www.belastingdienst.nl"
},
{
"name": "Johan Boer",
"company": "VNG Realisatie",
"companyURL": "https://www.vngrealisatie.nl/"
},
{
"name": "Marco Brattinga",
"company": "Ordina",
"companyURL": "https://www.ordina.com/"
},
{
"name": "Paul Janssen",
"company": "Geonovum",
"companyURL": "https://www.geonovum.nl"
},
{
"name": "Pano Maria",
"company": "Skemu",
"companyURL": "https://skemu.com"
},
{
"name": "Thies Mesdag",
"company": "Kadaster",
"companyURL": "https://www.kadaster.nl"
}
]
}</script>
<link rel="stylesheet" href="https://www.w3.org/StyleSheets/TR/2016/base.css"></head>
<body class="h-entry"><div class="head">
<a class="logo" href="https://www.geonovum.nl/geo-standaarden"><img alt="Geonovum" height="67" id="Geonovum" src="https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/Geonovum.svg" width="132">
</a> <h1 id="title" class="title">MIM - Metamodel Informatie Modellering</h1>
<h2 id="subtitle" class="subtitle">Versie 1.2</h2>
<h2>
Geonovum Standaard<br>
Vastgestelde versie
<time class="dt-published" datetime="2024-06-13">13 juni 2024</time>
</h2>
<dl>
<dt>Deze versie:</dt><dd class="status">
<a class="u-url status" href="https://docs.geostandaarden.nl/mim/def-st-mim-20240613">https://docs.geostandaarden.nl/mim/def-st-mim-20240613</a>
</dd>
<dt>Laatst gepubliceerde versie:</dt><dd>
<a href="https://docs.geostandaarden.nl/mim/mim/">https://docs.geostandaarden.nl/mim/mim/</a>
</dd>
<dt>Laatste werkversie:</dt><dd><a href="https://geonovum.github.io/MIM-Werkomgeving/">https://geonovum.github.io/MIM-Werkomgeving/</a></dd>
<dt>Vorige versie:</dt><dd><a href="https://docs.geostandaarden.nl/mim/vv-st-mim-20240408">https://docs.geostandaarden.nl/mim/vv-st-mim-20240408</a></dd>
<dt>Redacteurs:</dt>
<dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Paul Janssen</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.geonovum.nl">Geonovum</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Dick Krijtenburg</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.geonovum.nl">Geonovum</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Gerard Trouborst</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.geonovum.nl">Geonovum</a>)
</dd>
<dt>Auteurs:</dt><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Lennart van Bergen</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.belastingdienst.nl">Belastingdienst</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Johan Boer</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.vngrealisatie.nl/">VNG Realisatie</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Marco Brattinga</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.ordina.com/">Ordina</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Paul Janssen</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.geonovum.nl">Geonovum</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Pano Maria</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://skemu.com">Skemu</a>)
</dd><dd class="editor p-author h-card vcard">
<span class="p-name fn">Thies Mesdag</span> (<a class="p-org org h-org" href="https://www.kadaster.nl">Kadaster</a>)
</dd>
<dt>Doe mee:</dt><dd>
<a href="https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving/">GitHub Geonovum/MIM-Werkomgeving</a>
</dd><dd>
<a href="https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving/issues/">Dien een melding in</a>
</dd><dd>
<a href="https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving/commits/">Revisiehistorie</a>
</dd><dd>
<a href="https://github.com/Geonovum/MIM-Werkomgeving/pulls/">Pull requests</a>
</dd>
</dl>
<p class="copyright">
Dit document valt onder de volgende licentie:
<a rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode" class="subfoot"><img class="license" src="https://tools.geostandaarden.nl/respec/style/logos/cc-by.svg" alt="Logo Creative Commons Attribution 4.0 International Public License"><br> Creative Commons Attribution 4.0 International Public License</a>
</p>
<hr title="Separator for header">
</div>
<section id="abstract" data-format="markdown" class="introductory"><h2>Samenvatting</h2><p>Metamodel voor het beschrijven van informatiemodellen (MIM), versie 1.2.</p>
<p>Met MIM, het Metamodel voor Informatie Modellering, wordt een metamodel beschreven waar informatiemodellen mee gemaakt kunnen worden. Het beschrijft de metaklassen, metastructuur en metagegevens als grondslag voor een informatiemodel. Doel hiervan is standaardiseren van de methode van informatiemodelleren waarmee afstemming tussen informatiemodellen, vergelijkbaarheid in publicatie en gebruik van gemeenschappelijke tooling mogelijk wordt. MIM faciliteert hiermee het ontstaan van een stelsel van samenhangende informatiemodellen. </p>
<p>MIM wordt conceptueel beschreven en hierna uitgewerkt in een aantal modelleertalen, in deze versie uitgewerkt voor een toepassing in UML en in Linked Data. De beschrijving van MIM kent sinds versie 1.1 een algemeen conceptueel deel, een deel in UML en nieuw toegevoegd in versie 1.1 is het hoofdstuk <a href="#metamodel-in-linked-data-ld">Metamodel in Linked Data (LD)</a>. Verder zijn er een aantal nieuwe mogelijkheden toegevoegd die voorzien in gebruikerswensen. Versie 1.1.1 is gebruikt om een verzameling kleine verbeteringen door te voeren. </p>
<p>In versie 1.2 zijn een groot aantal aanpassingen doorgevoerd die vanuit de community waren aangedragen. Tegelijkertijd is er een redactionele slag over het document gegaan om het geheel consistenter te maken. De versielog aan het eind van het document, geeft een <a href="#versielog">overzicht van de aanpassingen</a>.</p>
</section>
<section id="sotd" class="introductory"><h2>Status van dit document</h2><p>Dit is de definitieve versie van dit document. Wijzigingen naar aanleiding van consultaties zijn doorgevoerd.</p></section><nav id="toc"><h2 class="introductory" id="inhoudsopgave">Inhoudsopgave</h2><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#abstract">Samenvatting</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#sotd">Status van dit document</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#inleiding"><bdi class="secno">1. </bdi>Inleiding</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#toepassingsgebied"><bdi class="secno">1.1 </bdi>Toepassingsgebied</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#doelgroep"><bdi class="secno">1.2 </bdi>Doelgroep</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#leeswijzer"><bdi class="secno">1.3 </bdi>Leeswijzer</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gebruikswijzer"><bdi class="secno">1.4 </bdi>Gebruikswijzer</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#wat-is-een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.5 </bdi>Wat is een informatiemodel</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelbeschrijving"><bdi class="secno">1.5.1 </bdi>Modelbeschrijving</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#belangrijke-aandachtspunten"><bdi class="secno">1.5.2 </bdi>Belangrijke aandachtspunten</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#typering-van-modellen-gekoppeld-aan-beschouwingsniveaus"><bdi class="secno">1.6 </bdi>Typering van modellen gekoppeld aan beschouwingsniveaus</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beschouwingsniveau-1-model-van-begrippen"><bdi class="secno">1.6.1 </bdi>Beschouwingsniveau 1 - Model van begrippen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beschouwingsniveau-2-conceptueel-informatiemodel"><bdi class="secno">1.6.2 </bdi>Beschouwingsniveau 2 - Conceptueel informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beschouwingsniveau-3-logisch-informatie-of-gegevensmodel"><bdi class="secno">1.6.3 </bdi>Beschouwingsniveau 3 - Logisch informatie- of gegevensmodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beschouwingsniveau-4-fysiek-of-technisch-gegevens-of-datamodel"><bdi class="secno">1.6.4 </bdi>Beschouwingsniveau 4 - Fysiek of technisch gegevens- of datamodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#aanvullende-opmerkingen-bij-de-onderkende-beschouwingsniveaus-en-gebruik-van-verschillende-typen-modellen"><bdi class="secno">1.6.5 </bdi>Aanvullende opmerkingen bij de onderkende beschouwingsniveaus en gebruik van verschillende typen modellen.</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#wat-is-het-metamodel-voor-informatiemodellering"><bdi class="secno">1.7 </bdi>Wat is het metamodel voor informatiemodellering</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uitdrukken-in-uml"><bdi class="secno">1.8 </bdi>Uitdrukken in UML</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uitdrukken-in-linked-data"><bdi class="secno">1.9 </bdi>Uitdrukken in Linked Data</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#een-ontologie-voor-het-metamodel"><bdi class="secno">1.9.1 </bdi>Een ontologie voor het metamodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.9.2 </bdi>Een informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#een-ontologie-voor-een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.9.3 </bdi>Een ontologie voor een informatiemodel</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#een-eigen-extensie-op-het-metamodel"><bdi class="secno">1.10 </bdi>Een eigen extensie op het metamodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#alternatieven"><bdi class="secno">1.11 </bdi>Alternatieven</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beheer"><bdi class="secno">1.12 </bdi>Beheer</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#normreferenties"><bdi class="secno">1.13 </bdi>Normreferenties</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metamodel-algemeen"><bdi class="secno">2. </bdi>Metamodel Algemeen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uitgangspunten-voor-het-metamodel"><bdi class="secno">2.1 </bdi>Uitgangspunten voor het metamodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#structuur-metamodel"><bdi class="secno">2.2 </bdi>Structuur metamodel</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelelement"><bdi class="secno">2.2.1 </bdi>Modelelement</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#kern"><bdi class="secno">2.2.2 </bdi>Kern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen"><bdi class="secno">2.2.3 </bdi>Datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overige-modelelementen"><bdi class="secno">2.2.4 </bdi>Overige modelelementen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-en-keuze"><bdi class="secno">2.2.4.1 </bdi>Constraint en Keuze</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatiesoort-en-relatierol"><bdi class="secno">2.2.4.2 </bdi>Relatiesoort en relatierol</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-koppeling"><bdi class="secno">2.2.4.3 </bdi>Externe koppeling</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#groepering"><bdi class="secno">2.2.4.4 </bdi>Groepering</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelelementen"><bdi class="secno">2.3 </bdi>Modelelementen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecten-en-gegevens"><bdi class="secno">2.3.1 </bdi>Objecten en gegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#object"><bdi class="secno">2.3.1.1 </bdi>Object</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegeven"><bdi class="secno">2.3.1.2 </bdi>Gegeven</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecttypen-en-attribuutsoorten"><bdi class="secno">2.3.2 </bdi>Objecttypen en attribuutsoorten</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecttype"><bdi class="secno">2.3.2.1 </bdi>Objecttype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#attribuutsoort"><bdi class="secno">2.3.2.2 </bdi>Attribuutsoort</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroep"><bdi class="secno">2.3.2.3 </bdi>Gegevensgroep</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroeptype"><bdi class="secno">2.3.2.4 </bdi>Gegevensgroeptype</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relaties"><bdi class="secno">2.3.3 </bdi>Relaties</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#generalisatie"><bdi class="secno">2.3.3.1 </bdi>Generalisatie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatiesoort"><bdi class="secno">2.3.3.2 </bdi>Relatiesoort</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatieklasse"><bdi class="secno">2.3.3.3 </bdi>Relatieklasse</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-koppeling-0"><bdi class="secno">2.3.3.4 </bdi>Externe Koppeling</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatierol"><bdi class="secno">2.3.3.5 </bdi>Relatierol</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#waardelijsten"><bdi class="secno">2.3.4 </bdi>Waardelijsten</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#referentielijst"><bdi class="secno">2.3.4.1 </bdi>Referentielijst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#referentie-element"><bdi class="secno">2.3.4.2 </bdi>Referentie-element</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#enumeratie"><bdi class="secno">2.3.4.3 </bdi>Enumeratie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#enumeratiewaarde"><bdi class="secno">2.3.4.4 </bdi>Enumeratiewaarde</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#codelijst"><bdi class="secno">2.3.4.5 </bdi>Codelijst</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-0"><bdi class="secno">2.3.5 </bdi>Datatypen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatype"><bdi class="secno">2.3.5.1 </bdi>Datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#primitief-datatype"><bdi class="secno">2.3.5.2 </bdi>Primitief datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gestructureerd-datatype"><bdi class="secno">2.3.5.3 </bdi>Gestructureerd datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#data-element"><bdi class="secno">2.3.5.4 </bdi>Data-element</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages"><bdi class="secno">2.3.6 </bdi>Packages</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#informatiemodel-0"><bdi class="secno">2.3.6.1 </bdi>Informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#domein"><bdi class="secno">2.3.6.2 </bdi>Domein</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#extern"><bdi class="secno">2.3.6.3 </bdi>Extern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#view"><bdi class="secno">2.3.6.4 </bdi>View</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-en-keuze-0"><bdi class="secno">2.3.7 </bdi>Constraint en Keuze</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint"><bdi class="secno">2.3.7.1 </bdi>Constraint</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#keuze"><bdi class="secno">2.3.7.2 </bdi>Keuze</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#specificatie-metagegevens"><bdi class="secno">2.4 </bdi>Specificatie metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#informatiemodel-metagegevens"><bdi class="secno">2.4.1 </bdi>Informatiemodel - metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-informatiedomein"><bdi class="secno">2.4.1.1 </bdi>Metagegeven: <strong>Informatiedomein</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-informatiemodeltype"><bdi class="secno">2.4.1.2 </bdi>Metagegeven: <strong>Informatiemodeltype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-relatiemodelleringstype"><bdi class="secno">2.4.1.3 </bdi>Metagegeven: <strong>Relatiemodelleringstype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-mim-versie"><bdi class="secno">2.4.1.4 </bdi>Metagegeven: <strong>MIM-versie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-mim-extensie"><bdi class="secno">2.4.1.5 </bdi>Metagegeven: <strong>MIM-extensie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-mim-taal"><bdi class="secno">2.4.1.6 </bdi>Metagegeven: <strong>MIM-taal</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-tekstopmaak"><bdi class="secno">2.4.1.7 </bdi>Metagegeven: <strong>Tekstopmaak</strong></a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#identificatie-metagegevens"><bdi class="secno">2.4.2 </bdi>Identificatie - metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-basis-uri"><bdi class="secno">2.4.2.1 </bdi>Metagegeven: <strong>Basis-URI</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-identificatie"><bdi class="secno">2.4.2.2 </bdi>Metagegeven: <strong>Identificatie</strong></a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelelementen-metagegevens"><bdi class="secno">2.4.3 </bdi>Modelelementen - metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-naam"><bdi class="secno">2.4.3.1 </bdi>Metagegeven: <strong>Naam</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-alias"><bdi class="secno">2.4.3.2 </bdi>Metagegeven: <strong>Alias</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-begrip"><bdi class="secno">2.4.3.3 </bdi>Metagegeven: <strong>Begrip</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-herkomst"><bdi class="secno">2.4.3.4 </bdi>Metagegeven: <strong>Herkomst</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-definitie"><bdi class="secno">2.4.3.5 </bdi>Metagegeven: <strong>Definitie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-herkomst-definitie"><bdi class="secno">2.4.3.6 </bdi>Metagegeven: <strong>Herkomst definitie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-toelichting"><bdi class="secno">2.4.3.7 </bdi>Metagegeven: <strong>Toelichting</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-datum-opname"><bdi class="secno">2.4.3.8 </bdi>Metagegeven: <strong>Datum opname</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-identificerend"><bdi class="secno">2.4.3.9 </bdi>Metagegeven: <strong>Identificerend</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-tijdlijn-geldigheid"><bdi class="secno">2.4.3.10 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft tijdlijn geldigheid</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-indicatie-materiele-historie"><bdi class="secno">2.4.3.11 </bdi>Metagegeven: <strong>Indicatie materiële historie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-tijdlijn-registratie"><bdi class="secno">2.4.3.12 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft tijdlijn registratie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-indicatie-formele-historie"><bdi class="secno">2.4.3.13 </bdi>Metagegeven: <strong>Indicatie formele historie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-kardinaliteit"><bdi class="secno">2.4.3.14 </bdi>Metagegeven: <strong>Kardinaliteit</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-kardinaliteit-relatie-bron"><bdi class="secno">2.4.3.15 </bdi>Metagegeven: <strong>Kardinaliteit relatie bron</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-authentiek"><bdi class="secno">2.4.3.16 </bdi>Metagegeven: <strong>Authentiek</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-indicatie-afleidbaar"><bdi class="secno">2.4.3.17 </bdi>Metagegeven: <strong>Indicatie afleidbaar</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-indicatie-classificerend"><bdi class="secno">2.4.3.18 </bdi>Metagegeven: <strong>Indicatie classificerend</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-mogelijk-geen-waarde"><bdi class="secno">2.4.3.19 </bdi>Metagegeven: <strong>Mogelijk geen waarde</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-bron"><bdi class="secno">2.4.3.20 </bdi>Metagegeven: <strong>Bron</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-doel"><bdi class="secno">2.4.3.21 </bdi>Metagegeven: <strong>Doel</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-unidirectioneel"><bdi class="secno">2.4.3.22 </bdi>Metagegeven: <strong>Unidirectioneel</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-aggregatietype"><bdi class="secno">2.4.3.23 </bdi>Metagegeven: <strong>Aggregatietype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-locatie"><bdi class="secno">2.4.3.24 </bdi>Metagegeven: <strong>Locatie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-doelformaat"><bdi class="secno">2.4.3.25 </bdi>Metagegeven: <strong>Doelformaat</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-waarde-item"><bdi class="secno">2.4.3.26 </bdi>Metagegeven: <strong>Waarde-item</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-profielspecificatie"><bdi class="secno">2.4.3.27 </bdi>Metagegeven: <strong>Profielspecificatie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-type"><bdi class="secno">2.4.3.28 </bdi>Metagegeven: <strong>Type</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-lengte"><bdi class="secno">2.4.3.29 </bdi>Metagegeven: <strong>Lengte</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-patroon"><bdi class="secno">2.4.3.30 </bdi>Metagegeven: <strong>Patroon</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-formeel-patroon"><bdi class="secno">2.4.3.31 </bdi>Metagegeven: <strong>Formeel patroon</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-code"><bdi class="secno">2.4.3.32 </bdi>Metagegeven: <strong>Code</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-indicatie-abstract-object"><bdi class="secno">2.4.3.33 </bdi>Metagegeven: <strong>Indicatie abstract object</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-populatie"><bdi class="secno">2.4.3.34 </bdi>Metagegeven: <strong>Populatie</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-kwaliteit"><bdi class="secno">2.4.3.35 </bdi>Metagegeven: <strong>Kwaliteit</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-eenheid"><bdi class="secno">2.4.3.36 </bdi>Metagegeven: <strong>Eenheid</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-minimumwaarde-inclusief"><bdi class="secno">2.4.3.37 </bdi>Metagegeven: <strong>Minimumwaarde inclusief</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-minimumwaarde-exclusief"><bdi class="secno">2.4.3.38 </bdi>Metagegeven: <strong>Minimumwaarde exclusief</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-maximumwaarde-inclusief"><bdi class="secno">2.4.3.39 </bdi>Metagegeven: <strong>Maximumwaarde inclusief</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-maximumwaarde-exclusief"><bdi class="secno">2.4.3.40 </bdi>Metagegeven: <strong>Maximumwaarde exclusief</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-mixin"><bdi class="secno">2.4.3.41 </bdi>Metagegeven: <strong>Mixin</strong></a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelelementbindingen-metagegevens"><bdi class="secno">2.4.4 </bdi>Modelelementbindingen - metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-attribuut"><bdi class="secno">2.4.4.1 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft attribuut</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-gegevensgroep"><bdi class="secno">2.4.4.2 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft gegevensgroep</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-gegevensgroeptype"><bdi class="secno">2.4.4.3 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft gegevensgroeptype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-verwijst-naar-supertype"><bdi class="secno">2.4.4.4 </bdi>Metagegeven: <strong>verwijst naar supertype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-datatype"><bdi class="secno">2.4.4.5 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft datatype</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-relatiesoort"><bdi class="secno">2.4.4.6 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft relatiesoort</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-externe-koppeling"><bdi class="secno">2.4.4.7 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft externe koppeling</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-data-element"><bdi class="secno">2.4.4.8 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft data-element</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-bevat-modelelement"><bdi class="secno">2.4.4.9 </bdi>Metagegeven: <strong>bevat modelelement</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-bevat-enumeratiewaarde"><bdi class="secno">2.4.4.10 </bdi>Metagegeven: <strong>bevat enumeratiewaarde</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-bevat-referentie-element"><bdi class="secno">2.4.4.11 </bdi>Metagegeven: <strong>bevat referentie-element</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-datatypekeuze"><bdi class="secno">2.4.4.12 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft datatypekeuze</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-attribuutkeuze"><bdi class="secno">2.4.4.13 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft attribuutkeuze</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-keuzeattribuut"><bdi class="secno">2.4.4.14 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft keuzeattribuut</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-relatiedoelkeuze"><bdi class="secno">2.4.4.15 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft relatiedoelkeuze</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-relatiesoortkeuze"><bdi class="secno">2.4.4.16 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft relatiesoortkeuze</strong></a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metagegeven-heeft-constraint"><bdi class="secno">2.4.4.17 </bdi>Metagegeven: <strong>heeft constraint</strong></a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#toegestane-waarden-metagegevens"><bdi class="secno">2.4.5 </bdi>Toegestane waarden metagegevens</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#waardebereik"><bdi class="secno">2.4.5.1 </bdi>Waardebereik</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#defaultwaarden"><bdi class="secno">2.4.5.2 </bdi>Defaultwaarden</a></li></ol></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metamodel-in-uml"><bdi class="secno">3. </bdi>Metamodel in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#structuur-metamodel-in-uml"><bdi class="secno">3.1 </bdi>Structuur metamodel in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#kern-0"><bdi class="secno">3.1.1 </bdi>Kern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-1"><bdi class="secno">3.1.2 </bdi>Datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overige"><bdi class="secno">3.1.3 </bdi>Overige</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-0"><bdi class="secno">3.1.3.1 </bdi>Constraint</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#keuze-0"><bdi class="secno">3.1.3.2 </bdi>Keuze</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatierol-0"><bdi class="secno">3.1.3.3 </bdi>Relatierol</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-koppeling-1"><bdi class="secno">3.1.3.4 </bdi>Externe koppeling</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages-0"><bdi class="secno">3.1.3.5 </bdi>Packages</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#specificatie-metagegevens-in-uml"><bdi class="secno">3.2 </bdi>Specificatie metagegevens in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecten-en-attributen-in-uml"><bdi class="secno">3.2.1 </bdi>Objecten en attributen in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecttype-0"><bdi class="secno">3.2.1.1 </bdi>«Objecttype»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#attribuutsoort-0"><bdi class="secno">3.2.1.2 </bdi>«Attribuutsoort»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroep-0"><bdi class="secno">3.2.1.3 </bdi>«Gegevensgroep»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroeptype-0"><bdi class="secno">3.2.1.4 </bdi>«Gegevensgroeptype»</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relaties-in-uml"><bdi class="secno">3.2.2 </bdi>Relaties in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatiesoort-alt-1-soort-leidend"><bdi class="secno">3.2.2.1 </bdi>«Relatiesoort» (alt 1: soort leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatiesoort-alt-2-rol-leidend"><bdi class="secno">3.2.2.2 </bdi>«Relatiesoort» (alt 2: rol leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatierol-alt-1-soort-leidend"><bdi class="secno">3.2.2.3 </bdi>«Relatierol» (alt 1: soort leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatierol-alt-2-rol-leidend"><bdi class="secno">3.2.2.4 </bdi>«Relatierol» (alt 2: rol leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#generalisatie-tussen-objecttypes"><bdi class="secno">3.2.2.5 </bdi>«Generalisatie» tussen objecttypes</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#generalisatie-tussen-datatypen"><bdi class="secno">3.2.2.6 </bdi>«Generalisatie» tussen datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatieklasse-0"><bdi class="secno">3.2.2.7 </bdi>«Relatieklasse»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-koppeling-2"><bdi class="secno">3.2.2.8 </bdi>«Externe koppeling»</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#waardelijsten-in-uml"><bdi class="secno">3.2.3 </bdi>Waardelijsten in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#codelijst-0"><bdi class="secno">3.2.3.1 </bdi>«Codelijst»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#enumeratie-0"><bdi class="secno">3.2.3.2 </bdi>«Enumeratie»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#enumeratiewaarde-0"><bdi class="secno">3.2.3.3 </bdi>«Enumeratiewaarde»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#referentielijst-0"><bdi class="secno">3.2.3.4 </bdi>«Referentielijst»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#referentie-element-0"><bdi class="secno">3.2.3.5 </bdi>«Referentie-element»</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-in-uml"><bdi class="secno">3.2.4 </bdi>Datatypen in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#primitief-datatype-0"><bdi class="secno">3.2.4.1 </bdi>«Primitief datatype»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gestructureerd-datatype-0"><bdi class="secno">3.2.4.2 </bdi>«Gestructureerd datatype»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#data-element-0"><bdi class="secno">3.2.4.3 </bdi>«Data-element»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#keuze-1"><bdi class="secno">3.2.4.4 </bdi>«Keuze»</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages-in-uml"><bdi class="secno">3.2.5 </bdi>Packages in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#domein-0"><bdi class="secno">3.2.5.1 </bdi>«Domein»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#extern-0"><bdi class="secno">3.2.5.2 </bdi>«Extern»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#informatiemodel-1"><bdi class="secno">3.2.5.3 </bdi>«Informatiemodel»</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#view-0"><bdi class="secno">3.2.5.4 </bdi>«View»</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overige-modelelementen-in-uml"><bdi class="secno">3.2.6 </bdi>Overige modelelementen in UML</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-1"><bdi class="secno">3.2.6.1 </bdi>«Constraint»</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uml-tooling"><bdi class="secno">3.3 </bdi>UML Tooling</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-toolbox"><bdi class="secno">3.3.1 </bdi>MIM-toolbox</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#extensie-op-mim-toolbox"><bdi class="secno">3.3.2 </bdi>Extensie op MIM-toolbox</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#imvertor"><bdi class="secno">3.3.3 </bdi>Imvertor</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#metamodel-in-linked-data-ld"><bdi class="secno">4. </bdi>Metamodel in Linked Data (LD)</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#ontologisch-metamodel-in-ld"><bdi class="secno">4.1 </bdi>Ontologisch metamodel in LD</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#structuur-metamodel-in-ld"><bdi class="secno">4.2 </bdi>Structuur metamodel in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#kern-1"><bdi class="secno">4.2.1 </bdi>Kern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-2"><bdi class="secno">4.2.2 </bdi>Datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overige-0"><bdi class="secno">4.2.3 </bdi>Overige</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-2"><bdi class="secno">4.2.3.1 </bdi>Constraint</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#keuze-2"><bdi class="secno">4.2.3.2 </bdi>Keuze</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatierol-1"><bdi class="secno">4.2.3.3 </bdi>Relatierol</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-koppeling-3"><bdi class="secno">4.2.3.4 </bdi>Externe koppeling</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages-1"><bdi class="secno">4.2.3.5 </bdi>Packages</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#specificatie-metagegevens-in-ld"><bdi class="secno">4.3 </bdi>Specificatie metagegevens in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#objecten-en-attributen-in-ld"><bdi class="secno">4.3.1 </bdi>Objecten en attributen in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-objecttype"><bdi class="secno">4.3.1.1 </bdi>mim:Objecttype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-attribuutsoort"><bdi class="secno">4.3.1.2 </bdi>mim:Attribuutsoort</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-gegevensgroep"><bdi class="secno">4.3.1.3 </bdi>mim:Gegevensgroep</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-gegevensgroeptype"><bdi class="secno">4.3.1.4 </bdi>mim:Gegevensgroeptype</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relaties-in-ld"><bdi class="secno">4.3.2 </bdi>Relaties in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-relatiesoort-alt-1-soort-leidend"><bdi class="secno">4.3.2.1 </bdi>mim:Relatiesoort (alt 1: soort leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-relatiesoort-alt-2-rol-leidend"><bdi class="secno">4.3.2.2 </bdi>mim:Relatiesoort (alt 2: rol leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-relatierol-alt-1-soort-leidend"><bdi class="secno">4.3.2.3 </bdi>mim:Relatierol (alt 1: soort leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-relatierol-alt-2-rol-leidend"><bdi class="secno">4.3.2.4 </bdi>mim:Relatierol (alt 2: rol leidend)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-generalisatie-bij-objecttypen"><bdi class="secno">4.3.2.5 </bdi>mim:Generalisatie bij objecttypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-generalisatie-bij-datatypen"><bdi class="secno">4.3.2.6 </bdi>mim:Generalisatie bij datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-relatieklasse"><bdi class="secno">4.3.2.7 </bdi>mim:Relatieklasse</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-externekoppeling"><bdi class="secno">4.3.2.8 </bdi>mim:ExterneKoppeling</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#waardelijsten-in-ld"><bdi class="secno">4.3.3 </bdi>Waardelijsten in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-referentielijst"><bdi class="secno">4.3.3.1 </bdi>mim:Referentielijst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-referentieelement"><bdi class="secno">4.3.3.2 </bdi>mim:ReferentieElement</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-codelijst"><bdi class="secno">4.3.3.3 </bdi>mim:Codelijst</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-in-ld"><bdi class="secno">4.3.4 </bdi>Datatypen in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-primitiefdatatype"><bdi class="secno">4.3.4.1 </bdi>mim:PrimitiefDatatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-gestructureerddatatype"><bdi class="secno">4.3.4.2 </bdi>mim:GestructureerdDatatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-dataelement"><bdi class="secno">4.3.4.3 </bdi>mim:DataElement</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages-in-ld"><bdi class="secno">4.3.5 </bdi>Packages in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-informatiemodel"><bdi class="secno">4.3.5.1 </bdi>mim:Informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-domein"><bdi class="secno">4.3.5.2 </bdi>mim:Domein</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-extern"><bdi class="secno">4.3.5.3 </bdi>mim:Extern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-view"><bdi class="secno">4.3.5.4 </bdi>mim:View</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overige-modelelementen-in-ld"><bdi class="secno">4.3.6 </bdi>Overige modelelementen in LD</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-enumeratie"><bdi class="secno">4.3.6.1 </bdi>mim:Enumeratie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-enumeratiewaarde"><bdi class="secno">4.3.6.2 </bdi>mim:Enumeratiewaarde</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mim-constraint"><bdi class="secno">4.3.6.3 </bdi>mim:Constraint</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#linked-data-tooling"><bdi class="secno">4.4 </bdi>Linked Data Tooling</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#afspraken-regels"><bdi class="secno">5. </bdi>Afspraken & Regels</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatype-n"><bdi class="secno">5.1 </bdi>Datatype(n)</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#primitief-datatype-1"><bdi class="secno">5.1.1 </bdi>Primitief datatype</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#getallen-en-negatieve-getallen"><bdi class="secno">5.1.1.1 </bdi>Getallen en negatieve getallen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#waardenbereik-en-patroon"><bdi class="secno">5.1.1.2 </bdi>Waardenbereik en patroon</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#zelfgedefinieerd-datatype"><bdi class="secno">5.1.2 </bdi>Zelfgedefinieerd datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#landelijk-datatype"><bdi class="secno">5.1.3 </bdi>Landelijk Datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gestructureerd-datatype-1"><bdi class="secno">5.1.4 </bdi>Gestructureerd datatype</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gestructureerd-datatype-representeren-als-een-gegevenselement"><bdi class="secno">5.1.4.1 </bdi>Gestructureerd datatype representeren als één gegevenselement</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroeptype-1"><bdi class="secno">5.2 </bdi>Gegevensgroeptype</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#hergebruik"><bdi class="secno">5.2.1 </bdi>Hergebruik</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gegevensgroep-versus-gestructureerd-datatype"><bdi class="secno">5.2.2 </bdi>Gegevensgroep versus Gestructureerd datatype</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#keuze-tussen-datatypen-keuze"><bdi class="secno">5.3 </bdi>Keuze tussen datatypen (Keuze)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#domeinwaarden-of-lijsten"><bdi class="secno">5.4 </bdi>Domeinwaarden of lijsten</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#enumeraties"><bdi class="secno">5.4.1 </bdi>Enumeraties</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#referentielijst-1"><bdi class="secno">5.4.2 </bdi>Referentielijst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#codelist"><bdi class="secno">5.4.3 </bdi>CodeList</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#abstracte-objecttypes-en-concrete-objecten"><bdi class="secno">5.5 </bdi>Abstracte objecttypes en concrete objecten</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#conceptueel-informatiemodel"><bdi class="secno">5.5.1 </bdi>Conceptueel informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#logisch-informatiemodel"><bdi class="secno">5.5.2 </bdi>Logisch informatiemodel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#algemeen"><bdi class="secno">5.5.3 </bdi>Algemeen</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#relatieklasse-uitzonderingen"><bdi class="secno">5.6 </bdi>Relatieklasse (uitzonderingen)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#constraint-toepassen"><bdi class="secno">5.7 </bdi>Constraint toepassen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#historie"><bdi class="secno">5.8 </bdi>Historie</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#algemeen-0"><bdi class="secno">5.8.1 </bdi>Algemeen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#historie-op-conceptueel-niveau"><bdi class="secno">5.8.2 </bdi>Historie op conceptueel niveau</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#historie-op-logisch-niveau"><bdi class="secno">5.8.3 </bdi>Historie op logisch niveau</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#beheer-0"><bdi class="secno">5.8.4 </bdi>Beheer</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#afleidbare-gegevens"><bdi class="secno">5.9 </bdi>Afleidbare gegevens</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#authentieke-gegevens"><bdi class="secno">5.10 </bdi>Authentieke gegevens</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#mogelijk-geen-waarde"><bdi class="secno">5.11 </bdi>Mogelijk geen waarde</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#externe-schema-s-her-gebruiken"><bdi class="secno">5.12 </bdi>Externe schema’s (her) gebruiken</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#koppelen-met-een-ander-informatiemodel-externe-koppeling"><bdi class="secno">5.13 </bdi>Koppelen met een ander informatiemodel (externe koppeling)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#stelselcatalogus-en-stelselafspraken-voor-basisregistraties"><bdi class="secno">5.14 </bdi>Stelselcatalogus en stelselafspraken voor basisregistraties</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#afspraken-waardenbereik"><bdi class="secno">5.14.1 </bdi>Afspraken Waardenbereik</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#afspraken-rondom-naamgeving-en-definities"><bdi class="secno">5.15 </bdi>Afspraken rondom naamgeving en definities</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uniekheid-van-namen-van-modelelementen"><bdi class="secno">5.15.1 </bdi>Uniekheid van namen van modelelementen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#dezelfde-uri-naam-en-of-definitie-gebruiken-voor-meerdere-modelelementen"><bdi class="secno">5.15.2 </bdi>Dezelfde URI, naam en/of definitie gebruiken voor meerdere modelelementen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#naamgeving-voor-alternatief-1-natuurlijke-taal-die-dichtbij-de-gebruiker-staat"><bdi class="secno">5.15.3 </bdi>Naamgeving voor Alternatief 1: natuurlijke taal, die dichtbij de gebruiker staat</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#naamgeving-voor-alternatief-2-ook-leesbaar-door-systemen"><bdi class="secno">5.15.4 </bdi>Naamgeving voor Alternatief 2: (ook) leesbaar door systemen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#naamgeving-voor-metamodel-elementen"><bdi class="secno">5.15.5 </bdi>Naamgeving voor metamodel elementen</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#verwijzing-van-een-modelelement-naar-een-begrip-uit-het-begrippenkader"><bdi class="secno">5.16 </bdi>Verwijzing van een modelelement naar een begrip uit het begrippenkader</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#term-of-uri"><bdi class="secno">5.16.1 </bdi>Term of URI</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#verwijzen-naar-0-1-of-meer-begrippen"><bdi class="secno">5.16.2 </bdi>Verwijzen naar 0, 1 of meer begrippen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#definitie-van-een-modelelement-en-de-definitie-van-een-begrip"><bdi class="secno">5.16.3 </bdi>Definitie van een modelelement en de definitie van een begrip</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overig"><bdi class="secno">5.17 </bdi>Overig</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#volgorde-van-kenmerken"><bdi class="secno">5.17.1 </bdi>Volgorde van kenmerken</a></li></ol></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#bijlagen"><bdi class="secno">6. </bdi>Bijlagen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#diagrammen"><bdi class="secno">6.1 </bdi>Diagrammen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overzicht-toegepaste-uml-metaclasses"><bdi class="secno">6.1.1 </bdi>Overzicht toegepaste UML metaclasses</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#modelelementen-en-metagegevens-als-diagram"><bdi class="secno">6.1.2 </bdi>Modelelementen en metagegevens als diagram</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#template-naamgevingsconventies"><bdi class="secno">6.2 </bdi>Template Naamgevingsconventies</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#vertaling-naar-engels"><bdi class="secno">6.3 </bdi>Vertaling naar engels</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-mim-rdfs-owl-shacl"><bdi class="secno">6.4 </bdi>Transformatie MIM - RDFS/OWL/SHACL</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#inleiding-0"><bdi class="secno">6.4.1 </bdi>Inleiding</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#gebruikte-functies"><bdi class="secno">6.4.2 </bdi>Gebruikte functies</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#uri-munting"><bdi class="secno">6.4.3 </bdi>URI-munting</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overzicht"><bdi class="secno">6.4.4 </bdi>Overzicht</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#klassen"><bdi class="secno">6.4.4.1 </bdi>Klassen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#eigenschappen"><bdi class="secno">6.4.4.2 </bdi>Eigenschappen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#instanties-datatypen"><bdi class="secno">6.4.4.3 </bdi>Instanties (datatypen)</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#klassen-0"><bdi class="secno">6.4.5 </bdi>Klassen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-objecttype"><bdi class="secno">6.4.5.1 </bdi>Transformatie: Objecttype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-attribuutsoort"><bdi class="secno">6.4.5.2 </bdi>Transformatie: Attribuutsoort</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-gegevensgroep"><bdi class="secno">6.4.5.3 </bdi>Transformatie: Gegevensgroep</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-gegevensgroeptype"><bdi class="secno">6.4.5.4 </bdi>Transformatie: Gegevensgroeptype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-generalisatie"><bdi class="secno">6.4.5.5 </bdi>Transformatie: Generalisatie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-relatiesoort"><bdi class="secno">6.4.5.6 </bdi>Transformatie: Relatiesoort</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-relatieklasse"><bdi class="secno">6.4.5.7 </bdi>Transformatie: Relatieklasse</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-externe-koppeling"><bdi class="secno">6.4.5.8 </bdi>Transformatie: Externe koppeling</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-relatierol"><bdi class="secno">6.4.5.9 </bdi>Transformatie: Relatierol</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-referentielijst"><bdi class="secno">6.4.5.10 </bdi>Transformatie: Referentielijst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-referentie-element"><bdi class="secno">6.4.5.11 </bdi>Transformatie: Referentie element</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-enumeratie"><bdi class="secno">6.4.5.12 </bdi>Transformatie: Enumeratie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-enumeratiewaarde"><bdi class="secno">6.4.5.13 </bdi>Transformatie: Enumeratiewaarde</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-codelijst"><bdi class="secno">6.4.5.14 </bdi>Transformatie: Codelijst</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#datatypen-3"><bdi class="secno">6.4.6 </bdi>Datatypen</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-primitief-datatype"><bdi class="secno">6.4.6.1 </bdi>Transformatie: Primitief datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-primitief-datatype-standaard-datatypen"><bdi class="secno">6.4.6.2 </bdi>Transformatie: Primitief datatype - standaard datatypen</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-gestructureerd-datatype"><bdi class="secno">6.4.6.3 </bdi>Transformatie: Gestructureerd datatype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-data-element"><bdi class="secno">6.4.6.4 </bdi>Transformatie: Data element</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-keuze"><bdi class="secno">6.4.6.5 </bdi>Transformatie: Keuze</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#packages-2"><bdi class="secno">6.4.7 </bdi>Packages</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-domein"><bdi class="secno">6.4.7.1 </bdi>Transformatie: Domein</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-extern"><bdi class="secno">6.4.7.2 </bdi>Transformatie: Extern</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-view"><bdi class="secno">6.4.7.3 </bdi>Transformatie: View</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#overig-0"><bdi class="secno">6.4.8 </bdi>Overig</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-constraint"><bdi class="secno">6.4.8.1 </bdi>Transformatie: Constraint</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#properties"><bdi class="secno">6.4.9 </bdi>Properties</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-tekstopmaak"><bdi class="secno">6.4.9.1 </bdi>transformatie: tekstopmaak</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-naam"><bdi class="secno">6.4.9.2 </bdi>transformatie: naam</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-alias"><bdi class="secno">6.4.9.3 </bdi>transformatie: alias</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-begrip"><bdi class="secno">6.4.9.4 </bdi>transformatie: begrip</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-begripsterm"><bdi class="secno">6.4.9.5 </bdi>transformatie: begripsterm</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-definitie"><bdi class="secno">6.4.9.6 </bdi>transformatie: definitie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-toelichting"><bdi class="secno">6.4.9.7 </bdi>transformatie: toelichting</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-herkomst"><bdi class="secno">6.4.9.8 </bdi>transformatie: herkomst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-herkomst-definitie"><bdi class="secno">6.4.9.9 </bdi>transformatie: herkomst definitie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-datum-opname"><bdi class="secno">6.4.9.10 </bdi>transformatie: datum opname</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-heeft-tijdlijn-geldigheid"><bdi class="secno">6.4.9.11 </bdi>transformatie: heeft tijdlijn geldigheid</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-indicatie-materiele-historie"><bdi class="secno">6.4.9.12 </bdi>transformatie: indicatie materiële historie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-heeft-tijdlijn-registratie"><bdi class="secno">6.4.9.13 </bdi>transformatie: heeft tijdlijn registratie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-indicatie-formele-historie"><bdi class="secno">6.4.9.14 </bdi>transformatie: indicatie formele historie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-kardinaliteit"><bdi class="secno">6.4.9.15 </bdi>transformatie: kardinaliteit</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-authentiek"><bdi class="secno">6.4.9.16 </bdi>transformatie: authentiek</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-indicatie-afleidbaar"><bdi class="secno">6.4.9.17 </bdi>transformatie: indicatie afleidbaar</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-mogelijk-geen-waarde"><bdi class="secno">6.4.9.18 </bdi>transformatie: mogelijk geen waarde</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-locatie"><bdi class="secno">6.4.9.19 </bdi>transformatie: locatie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-type"><bdi class="secno">6.4.9.20 </bdi>transformatie: type</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-lengte"><bdi class="secno">6.4.9.21 </bdi>transformatie: lengte</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-patroon"><bdi class="secno">6.4.9.22 </bdi>transformatie: patroon</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-formeel-patroon"><bdi class="secno">6.4.9.23 </bdi>transformatie: formeel patroon</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-unieke-aanduiding"><bdi class="secno">6.4.9.24 </bdi>transformatie: unieke aanduiding</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-populatie"><bdi class="secno">6.4.9.25 </bdi>transformatie: populatie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-kwaliteit"><bdi class="secno">6.4.9.26 </bdi>transformatie: kwaliteit</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-indicatie-abstract-object"><bdi class="secno">6.4.9.27 </bdi>transformatie: indicatie abstract object</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-identificerend"><bdi class="secno">6.4.9.28 </bdi>transformatie: identificerend</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-gegevensgroeptype-eigenschap"><bdi class="secno">6.4.9.29 </bdi>transformatie: gegevensgroeptype (eigenschap)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-unidirectioneel"><bdi class="secno">6.4.9.30 </bdi>transformatie: unidirectioneel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-bron"><bdi class="secno">6.4.9.31 </bdi>transformatie: bron</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-doel"><bdi class="secno">6.4.9.32 </bdi>transformatie: doel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-aggregatietype"><bdi class="secno">6.4.9.33 </bdi>transformatie: aggregatietype</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-code"><bdi class="secno">6.4.9.34 </bdi>transformatie: code</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-specificatie-tekst"><bdi class="secno">6.4.9.35 </bdi>transformatie: specificatie-tekst</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-specificatie-formeel"><bdi class="secno">6.4.9.36 </bdi>transformatie: specificatie-formeel</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-attribuut"><bdi class="secno">6.4.9.37 </bdi>transformatie: attribuut</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-gegevensgroep-eigenschap"><bdi class="secno">6.4.9.38 </bdi>transformatie: gegevensgroep (eigenschap)</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-indicatie-classificerend"><bdi class="secno">6.4.9.39 </bdi>transformatie: indicatie classificerend</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-bevat-modelelement"><bdi class="secno">6.4.9.40 </bdi>transformatie: bevat modelelement</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-minimumwaarde-inclusief"><bdi class="secno">6.4.9.41 </bdi>transformatie: minimumwaarde inclusief</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-minimumwaarde-exclusief"><bdi class="secno">6.4.9.42 </bdi>transformatie: minimumwaarde exclusief</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-maximumwaarde-inclusief"><bdi class="secno">6.4.9.43 </bdi>transformatie: maximumwaarde inclusief</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-maximumwaarde-exclusief"><bdi class="secno">6.4.9.44 </bdi>transformatie: maximumwaarde exclusief</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-mixin"><bdi class="secno">6.4.9.45 </bdi>transformatie: mixin</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-eenheid"><bdi class="secno">6.4.9.46 </bdi>transformatie: eenheid</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#transformatie-vanuit-rdfs-owl-shacl"><bdi class="secno">6.4.10 </bdi>Transformatie vanuit RDFS/OWL/SHACL</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#versielog"><bdi class="secno">6.5 </bdi>Versielog</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#conformance"><bdi class="secno">7. </bdi>Conformiteit</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#tof"><bdi class="secno">8. </bdi>Lijst met figuren</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#index"><bdi class="secno">A. </bdi>Index</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#index-defined-here"><bdi class="secno">A.1 </bdi>Begrippen gedefinieerd door deze specificatie</a></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#index-defined-elsewhere"><bdi class="secno">A.2 </bdi>Begrippen gedefinieerd door verwijzing</a></li></ol></li><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#references"><bdi class="secno">B. </bdi>Referenties</a><ol class="toc"><li class="tocline"><a class="tocxref" href="#normatieve-referenties"><bdi class="secno">B.1 </bdi>Normatieve referenties</a></li></ol></li></ol></nav>
<div><section><div class="header-wrapper"><h2 id="voorwoord">Voorwoord</h2><a class="self-link" href="#voorwoord" aria-label="Permalink for this Section"></a></div>
<p>Informatie is een belangrijke motor voor het functioneren van de overheid in Nederland.
Steeds meer wordt er samengewerkt en uitgewisseld tussen verschillende overheidslagen en instanties.
Daarom is het van groot belang dat we hetzelfde verstaan onder de gegevens die we gebruiken en
gemeenschappelijke afspraken maken over de wijze van beschrijven van gegevens en de manier
waarop we deze uitwisselen.</p>
<p>Bij huidige ontwikkelingen als het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en de Basisregistratie Ondergrond (BRO)
komt duidelijk naar voren dat veel gegevensverzamelingen uit verschillende domeinen bij elkaar
komen in informatievraagstukken. Daarbij komen ook de wereld van de geografische gegevens en de wereld
van de meer administratieve registraties bij elkaar. Dit geeft niet alleen extra mogelijkheden om
informatie slim te combineren maar maakt ook een aantal verschillende uitgangspunten zichtbaar in de
werkwijze binnen de overheid als het gaat om het modelleren van informatie.</p>
<p>Met het voorliggende MIM-metamodel hebben we een gemeenschappelijk vertrekpunt voor het opstellen van
informatiemodellen. Het voorziet enerzijds in duidelijke afspraken die over meerdere bestuurslagen
heen gaan over het vastleggen van gegevensspecificaties en biedt anderzijds ruimte aan de verschillende
niveaus van modellering.</p>
<p>Versie 1.2 van MIM is uitgebracht om een groot aantal aanpassingen te doen die vanuit de community waren aangedragen. Daarnaast is er een redactionele slag over het document gegaan om het geheel consistenter te maken. Een beknopt overzicht van de aanpassingen met verwijzingen naar de bijbehorende issues zijn terug te vinden in de <a href="#versielog">versielog</a>.</p>
<p>Dick Krijtenburg, Geonovum</p>
</section></div>
<section id="inleiding"><div class="header-wrapper"><h2 id="x1-inleiding"><bdi class="secno">1. </bdi>Inleiding</h2><a class="self-link" href="#inleiding" aria-label="Permalink for Section 1."></a></div>
<p>Voor u ligt het metamodel voor informatiemodellering (MIM), voor het beschrijven van informatiemodellen. Met het metamodel hebben we een gemeenschappelijk vertrekpunt opgesteld voor het maken van informatiemodellen. Het model bevat duidelijke afspraken over het vastleggen van gegevensspecificaties en biedt tegelijkertijd ruimte aan de verschillende niveaus van modellering. Bijzonder aan het model is dat de afspraken over meerdere bestuurslagen heen gaan. Dit document is opgesteld met kennis die is aangedragen door de MIM-community.
Kadaster, Geonovum, VNG Realisatie, DUO en andere partijen hebben hun bijdrage geleverd.</p>
<section id="toepassingsgebied"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-1-toepassingsgebied"><bdi class="secno">1.1 </bdi>Toepassingsgebied</h3><a class="self-link" href="#toepassingsgebied" aria-label="Permalink for Section 1.1"></a></div>
<p>Het metamodel biedt de modelleringstaal waarmee een informatiemodel gemaakt, gelezen en begrepen kan worden. Het doel hiervan is:</p>
<ul>
<li>de leesbaarheid en eenduidigheid van informatiemodellen te vergroten;</li>
<li>informatiemodellen op zowel conceptueel als op logisch niveau te kunnen opstellen (zie <a href="#wat-is-een-informatiemodel">Wat is een informatiemodel</a>) </li>
<li>informatiemodellen goed aan elkaar te kunnen koppelen op conceptueel en logisch niveau;</li>
<li>tooling te kunnen ontwikkelen en (her)gebruiken voor en door alle partijen die kiezen voor dit metamodel;</li>
<li>kennis uit verschillende organisaties te bundelen;</li>
<li>en in het verlengde hiervan, om op een meer geautomatiseerde werkwijze sneller en beter voorspelbaar uitwisselingsstandaarden op kunnen stellen.</li>
<li>om interoperabiliteit tussen registraties te bevorderen.</li>
</ul>
<p>Voor informatiemodellen die op basis van dit metamodel zijn beschreven geldt:</p>
<ul>
<li>ze zijn eenduidig te interpreteren en goed te vergelijken;</li>
<li>er kan documentatie mee opgesteld of gegenereerd worden welke geschikt is voor publicatie;</li>
<li>ze kunnen als basis gebruikt worden voor (bij voorkeur model-driven generatie van) afgeleide modellen en producten voor een specifiek toepassingsgebied/domein zoals bijvoorbeeld [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-nen3610" title="NEN-3610 Basismodel geo-informatie">NEN3610</a></cite>] of het gemeentelijke domein;</li>
<li>ze kunnen als basis gebruikt worden voor (bij voorkeur model-driven generatie van) afgeleide modellen voor specifieke services en informatieproducten (implementatieschema’s, registers, validatieservices e.d.).</li>
</ul>
</section><section id="doelgroep"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-2-doelgroep"><bdi class="secno">1.2 </bdi>Doelgroep</h3><a class="self-link" href="#doelgroep" aria-label="Permalink for Section 1.2"></a></div>
<p>Dit document is primair bestemd voor informatiemodelleurs en informatiearchitecten die deze informatiemodellen maken; informatieanalisten die willen weten wat de betekenis en definitie van informatieobjecten is, en mensen die model-driven verder werken op basis van het informatiemodel en er implementaties van maken. Kennis van informatiemodellering is een vereiste. Enige kennis van UML [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-uml" title="OMG Unified Modeling Language">UML</a></cite>] of [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-linked-data" title="Linked Data Design Issues">Linked-Data</a></cite>] is een pré maar niet noodzakelijk. Dit metamodel richt zich in het bijzonder op de informatievoorziening binnen het overheidsdomein, al is het ook in bredere context inzetbaar.</p>
</section><section id="leeswijzer"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-3-leeswijzer"><bdi class="secno">1.3 </bdi>Leeswijzer</h3><a class="self-link" href="#leeswijzer" aria-label="Permalink for Section 1.3"></a></div>
<p>Het metamodel beschrijven we in vijf hoofdstukken en een bijlage. Lees de <a href="#inleiding">Inleiding</a> verder voor inzicht in wat we onder een informatiemodel en onder een metamodel verstaan, hoe deze modellen zich verhouden tot UML en de vier lagen metamodel architectuur van de Object Management Group [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-omg" title="Object Management Group Unified Modeling Language TM">OMG</a></cite>], Linked Data en de internetstandaarden van de W3C en welke overige standaarden worden toegepast. </p>
<p>Het hoofdstuk <a href="#metamodel-algemeen">Metamodel Algemeen</a> bevat de beschrijving van alle bouwstenen c.q. de modelelementen van het metamodel, in de vorm van definities en specificaties. De betekenis en toelichting van de modelelementen van het metamodel vormt het materiaal waarmee een uitputtende modelspecificatie kan worden opgesteld. De afbeeldingen in dit algemene hoofdstuk zijn weliswaar gemaakt in UML, maar het metamodel beperkt zich zeker niet tot UML. Er zijn aparte hoofdstukken voor de implementatie van MIM in UML en Linked Data.</p>
<p>Het hoofdstuk <a href="#metamodel-in-uml">Metamodel in UML</a> beschrijft hoe de implementatie van MIM in [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-uml" title="OMG Unified Modeling Language">UML</a></cite>] er uit ziet. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe het metamodel zich verhoudt tot het UML metamodel, welke uitbreidingen c.q. verbijzonderingen van het UML metamodel zijn aangebracht.</p>
<p>Het hoofdstuk <a href="#metamodel-in-linked-data-ld">Metamodel in Linked Data (LD)</a> beschrijft hoe de implementatie van MIM in [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-linked-data" title="Linked Data Design Issues">Linked-Data</a></cite>] er uit ziet. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe het metamodel zich verhoudt tot het Linked Data metamodel. Daarbij is een strikte vertaling gemaakt. Dit betekent dat het betreffende Linked Data model alleen als MIM model te gebruiken is. Voor een model dat gebruikt kan worden om daadwerkelijk Linked Data in uit te drukken, is een vertaalslag nodig die beschreven is in de bijlage <a href="#transformatie-mim-rdfs-owl-shacl">Transformatie MIM - RDFS/OWL/SHACL</a>. Op deze wijze kan een dergelijk RDFS/OWL/SHACL model ook gezien worden als een MIM model.</p>
<p>In het hoofdstuk <a href="#afspraken-regels">Afspraken & Regels</a> gaan we in detail in op een aantal aspecten. Het is een uitgebreidere toelichting, in aanvulling op het hoofdstuk <a href="#metamodel-algemeen">Metamodel Algemeen</a>, bestaande uit nadere afspraken, regels, richtlijnen en aanbevelingen bij het toepassen van het metamodel.</p>
<p>Tot slot zijn er een aantal bijlagen beschikbaar. Dit zijn hulpmiddelen of aanvullingen op het MIM.</p>
<ul>
<li>De bijlage <a href="#template-naamgevingsconventies">Template naamgevingsconventies</a> verschaft een invulmogelijkheid om eigen naamgevingsconventies te documenteren, per in dit metamodel genoemd modelelement.</li>
<li>De bijlage <a href="#transformatie-mim-rdfs-owl-shacl">Transformatie MIM - RDFS/OWL/SHACL</a> beschrijft hoe een MIM model getransformeerd kan worden naar een RDF model dat gebruikt kan worden om daadwerkelijk Linked Data in uit te drukken en vice versa (op instantie niveau, waarbij dit in overeenstemming is met de specificatie op informatiemodel niveau).</li>
</ul>
</section><section id="gebruikswijzer"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-4-gebruikswijzer"><bdi class="secno">1.4 </bdi>Gebruikswijzer</h3><a class="self-link" href="#gebruikswijzer" aria-label="Permalink for Section 1.4"></a></div>
<p>Met de bouwstenen oftewel de modelelementen die in dit metamodel beschreven zijn is een informatiemodel te maken. Om zo'n informatiemodel te maken volstaat het veelal om het hoofdstuk <a href="#metamodel-algemeen">Metamodel Algemeen</a> door te nemen, te kiezen voor modellering met ofwel UML ofwel linked data, en het bijbehorende hoofdstuk te lezen. De andere hoofdstukken kan je behandelen als naslagwerk, voor als er tijdens het modelleren vragen ontstaan. Neem vervolgens uw favoriete modelleertool en ga aan de slag. Voor bepaalde modelleertools zijn er hulpmiddelen gemaakt, zodat je met deze hulpmiddelen de modelelementen kan aanmaken door erop te klikken en bijvoorbeeld naar een diagram kan slepen en ook kan valideren of je model correct het MIM volgt (wat automatisch gaat als je de hulpmiddelen gebruikt). Tot slot is het mogelijk om naar informatiemodellen te kijken van organisaties die al een MIM informatiemodel hebben gepubliceerd. Voor specifieke modelleringen en vragen zullen er ook uitgewerkte voorbeelden worden gemaakt. </p>
</section><section id="wat-is-een-informatiemodel"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-5-wat-is-een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.5 </bdi>Wat is een informatiemodel</h3><a class="self-link" href="#wat-is-een-informatiemodel" aria-label="Permalink for Section 1.5"></a></div>
<p>Wanneer we informatie over bepaalde onderwerpen willen inwinnen, registreren of uitwisselen, dan is het van belang om deze informatie eerst goed te beschrijven. We doen dit zodat het voor eenieder die met de informatie aan de slag gaat helder en eenduidig is:</p>
<ul>
<li>waarover de informatie gaat, bijvoorbeeld informatie over een persoon of een gebouw. Persoon en gebouw noemen dit de objecten, de onderwerpen van gesprek</li>
<li>dat deze onderwerpen van gesprek gemodelleerd zijn als informatieobjecten</li>
<li>de eigenschappen/kenmerken zelf, waarvan we informatie bijhouden, bv. de naam van een persoon of het bouwjaar van een gebouw;</li>
<li>wat de betekenis is van die informatie, de semantiek</li>
<li>hoe deze informatie qua structuur in elkaar zit, qua onderlinge relaties en qua interne structuur van de data.</li>
</ul>
<p>We doen dit door een model te maken van de informatie. Een informatiemodel beschrijft daarom de structuur, semantiek en de eigenschappen van informatie over dingen in de werkelijkheid. De beschrijving van de informatie heeft de vorm van een model dat een gestructureerde weergave is van die werkelijkheid. Een dergelijk model is noodzakelijk om deze informatie te kunnen beheren en gebruiken (door mensen en machines) bij het communiceren over deze werkelijkheid, in registraties of anderszins, zoals het specificeren van de tussen registraties uit te wisselen gegevens of van de te bevragen informatie uit een registratie.</p>
<section id="modelbeschrijving"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-5-1-modelbeschrijving"><bdi class="secno">1.5.1 </bdi>Modelbeschrijving</h4><a class="self-link" href="#modelbeschrijving" aria-label="Permalink for Section 1.5.1"></a></div>
<p>Het beschrijven vindt plaats door de informatie van de objecten die we beschouwden te modelleren als informatieobjecten, met hun kenmerken en hun onderlinge relaties. Aan de hand van een voorbeeld werken we dit principe verder uit.</p>
<aside class="example" id="example-modelmatige-beschrijving-van-dingen-in-de-werkelijkheid"><div class="marker">
<a class="self-link" href="#example-modelmatige-beschrijving-van-dingen-in-de-werkelijkheid">Voorbeeld<bdi> 1</bdi></a><span class="example-title">: Modelmatige beschrijving van dingen in de werkelijkheid</span>
</div>
<p>Jan en Katrien zijn bijvoorbeeld ‘dingen in de werkelijkheid’. Zij hebben bepaalde kenmerken, zoals een naam en een geboortedatum. In een informatiemodel komen Jan en Katrien zelf niet zelf voor. Zij worden in het informatiemodel gemodelleerd als een <code>Persoon</code>. Ook hun gegevens, zoals het feit dat 10-10-1970 de geboortedatum van Jan is, komen niet voor in het informatiemodel. In het informatiemodel is alleen het kenmerk <code>geboortedatum</code> gemodelleerd, als een kenmerk van een <code>Persoon</code>, met een definitie een toelichting.</p>
<p>De persoon in het informatiemodel is een beschrijving vanuit het perspectief van het informatiedomein van waaruit we Jan en Katrien beschouwen. We bekijken Jan en Katrien dan ook wel als een van de objecten binnen een domein, die we vervolgens gaan modelleren als informatieobjecten. In het informatiemodel is hiervoor het objecttype <code>Persoon</code> gedefinieerd en Jan en Katrien zijn dus objecten van het objecttype <code>Persoon</code>. De objecten 'Domtoren' en 'Paleis Het Loo' kunnen we typeren als het objecttype <code>Gebouw</code>.Objecttypen in een informatiemodel <i>representeren</i> dus de dingen in de werkelijkheid. Het informatiemodel is een model van de werkelijkheid en richt zich op de informatie erover.</p>
<p>De kenmerken zoals de <code>naam</code> en <code>geboortedatum</code>, maar bijvoorbeeld ook <code>identificatie</code> en <code>registratietijdstip</code>, worden gezien als attributen van dit objecttype. We noemen een dergelijk kenmerk een <code>Attribuutsoort</code>. Sommige kenmerken geven relaties tussen objecten weer, zoals het gegeven dat Jan in Paleis Het Loo woont. Deze modelleren we door middel van een <code>Relatiesoort</code>, tussen objecttypen, in dit geval tussen de informatieobjecten <code>Persoon</code> en <code>Gebouw</code>.</p>
<p>Samengevat beschouwen we alle objecten die we als gelijksoortig beschouwen in het informatiemodel als een objecttype, de relaties tussen de objecten typeren we in het informatiemodel als een relatiesoort en de kenmerken van de objecten typeren we in het informatiemodel als attribuutsoorten. Op deze manier ontstaat een informatiemodel. In de van het informatiemodel afgeleide registratie kunnen vervolgens de objecten Jan en Katrien en de gegevens ervan, zoals de geboortedatum 10-10-1970, worden vastgelegd, en vervolgens uitgewisseld. We visualiseren dit in onderstaande figuur, voor de situatie dat er een, van het informatiemodel afgeleide, registratie is.</p>
<figure id="informatiemodel">
<img src="media/informatiemodel.png" alt="">
<figcaption><a class="self-link" href="#informatiemodel">Figuur <bdi class="figno">1</bdi></a> <span class="fig-title">Wat beschrijft een informatiemodel</span></figcaption>
</figure>
<p>Als een andere registratie op haar eigen manier tegen dezelfde ‘Jan uit de werkelijkheid’ aankijkt, dan is ook in die registratie een (eigen, apart) object voor Jan aanwezig en Jan kan in dit (eigen, aparte) informatiemodel anders gemodelleerd zijn. Bijvoorbeeld in het ene domein als <code>Werknemer</code> en in het andere domein als <code>Persoon</code> of <code>Partner</code>. Beide objecten over Jan representeren natuurlijk dezelfde ‘Jan uit de werkelijkheid’, elk vanuit het perspectief van het eigen domein bekeken.</p>
</aside>
</section><section id="belangrijke-aandachtspunten"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-5-2-belangrijke-aandachtspunten"><bdi class="secno">1.5.2 </bdi>Belangrijke aandachtspunten</h4><a class="self-link" href="#belangrijke-aandachtspunten" aria-label="Permalink for Section 1.5.2"></a></div>
<p>Merk op dat we hier veelal spreken over een registratie, omdat dit in de praktijk vaak voorkomt. Er zijn echter ook toepassingen van een informatiemodel waarin er alleen gegevens worden uitgewisseld, bijvoorbeeld in berichtenverkeer, of waarbij er sprake is van gewoon de beschrijving van informatie, ongeacht of deze wel of niet in een registratie is opgenomen.
Alleen onderwerpen van gesprek, kenmerken en relaties die relevant zijn voor een bepaald domein worden in het informatiemodel beschreven, zoals gebouwen binnen het domein Basisregistratie Topografie en personen binnen het domein Basisregistratie Personen. Een domein kan van alles zijn maar in het kader van MIM gaat het om (beleids-)sectoren die omwille van bestuurlijke en beheersmatige redenen geïdentificeerd en georganiseerd zijn. Voorbeelden: omgevingswet, grootschalige topografie, kadastrale informatie of gemeentelijk domein.</p>
<p>Het is de bedoeling dat een informatiemodel de betekenis en definitie van de informatie zelf beschrijft, onafhankelijk van een mogelijke (technische) implementatie of toepassingsomgeving. Zodat het primair helder is wat de informatie betekent, ongeacht waar je deze informatie tegenkomt en ongeacht de gebruikte techniek. Anders gezegd: in koppelvlakken, ketens en implementaties is het vrij om elk technisch uitwisselingsformaat (of bijvoorbeeld database-technologie) te kiezen, door het informatiemodel daarin uit te drukken. Er worden geen regels toegepast die gerelateerd zijn aan de manier waarop de gegevens ingewonnen, opgeslagen, beheerd en uitgewisseld worden.</p>
<p>De opname in een registratie kent vaak een inwinningsproces om gegevens conform het informatiemodel in de registratie op te nemen. Dit is een belangrijk proces, maar valt buiten scope van het informatiemodel (scheiding proces en informatie, het proces is niet in scope van deze standaard).</p>
</section></section><section id="typering-van-modellen-gekoppeld-aan-beschouwingsniveaus"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-6-typering-van-modellen-gekoppeld-aan-beschouwingsniveaus"><bdi class="secno">1.6 </bdi>Typering van modellen gekoppeld aan beschouwingsniveaus</h3><a class="self-link" href="#typering-van-modellen-gekoppeld-aan-beschouwingsniveaus" aria-label="Permalink for Section 1.6"></a></div>
<p>Bij het modelleren van een domein zijn er een aantal beschouwingsniveaus, variërend van een zo getrouw mogelijke beschrijving van de betekenis en bedoeling van de woorden en termen die mensen gebruiken als ze het ergens over hebben tot een specificatie van de wijze van registratie en uitwisseling van data. In het MIM onderscheiden we variaties in vier verschillende beschouwingsniveaus. Dit is vooral bedoeld om de scope van MIM duidelijk af te bakenen. Het MIM concentreert zich namelijk op het tweede en derde niveau. Hieronder lichten we de verschillende niveaus verder toe.</p>
<p>De modellering van een bepaald domein start in principe met het beschrijven van kennis, te weten de begrippen die een rol spelen in een domein, uitgedrukt in een (meestal) domein specifieke terminologie. In MIM wordt dit beschouwingsniveau 1 genoemd en voor MIM heeft dit niveau 1 niet de focus en is dit niveau buiten scope. Op dit niveau is de notie van welke informatie er geregistreerd en uitgewisseld moet worden nog niet aanwezig of op de achtergrond. Op dit niveau is er nog geen sprake van een informatiemodel, omdat deze modellen kennis modelleren en zich (nog) niet richten op het modelleren van informatie (informatie, zoals bedoeld in <a href="#wat-is-een-informatiemodel">Wat is een informatiemodel</a>).</p>
<p>Het modelleren van informatie gebeurt met en in een informatiemodel. Hierin wordt aangegeven welke objecten welke kenmerken/eigenschappen hebben en of deze kenmerken/eigenschappen in het toepassingsdomein verplicht zijn of optioneel zijn enzovoorts. Het informatiemodel geeft hierbij aan welke informatie wordt geregistreerd of uitgewisseld kan worden. Het beschrijft alle informatie, en het beschrijft ook niet meer dan dat. Hierbij kan er ook gekozen worden om het domein onder te verdelen in meerdere informatiedomeinen en voor elk informatiedomein scherp te definiëren welke informatieobjecten in scope zijn en welke niet. In MIM valt een informatiemodel onder beschouwingsniveau 2 of 3. Het informatiemodel is hierbij altijd techniek onafhankelijk.</p>
<p>Het informatiemodel kan vervolgens uitgewerkt worden in verschillende soorten technische datamodellen en schema's (zoals XML of JSON of specifieke invullingen hiervan). In MIM wordt dit beschouwingsniveau 4 genoemd. Dit niveau heeft voor MIM niet de focus en valt buiten de scope. Wel staat MIM een model-gedreven werkwijze voor waarbij de modellen van niveau 4 gegenereerd kunnen worden vanuit niveau 2 of 3.</p>
<p>Hoewel MIM zich primair richt op de beschouwingsniveaus 2 en 3 is het van belang om alle vier de niveaus te definieren en de relatie tussen de niveaus aan te geven. Elk niveau heeft een eigen type model.</p>
<section id="beschouwingsniveau-1-model-van-begrippen"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-6-1-beschouwingsniveau-1-model-van-begrippen"><bdi class="secno">1.6.1 </bdi>Beschouwingsniveau 1 - Model van begrippen</h4><a class="self-link" href="#beschouwingsniveau-1-model-van-begrippen" aria-label="Permalink for Section 1.6.1"></a></div>
<p>Dit niveau beschrijft de werkelijkheid binnen het beschouwde domein (de ‘universe of discourse’)
door middel van de beschrijving van de daarin gehanteerde begrippen en hun relaties tot elkaar. Een model van begrippen beschrijft de informatieinhoud van dit niveau.
Een begrip wordt ook wel een <em>concept</em> genoemd, iets waar mensen aan denken en over praten.
Er zijn verschillende manieren om begrippen te beschrijven, zoals in een woordenboek, of in
een formele taal of vocabulaire, of in een taxonomie of in een model van begrippen waarin
de onderlinge samenhang is aangegeven en er zijn nog andere manieren - maar geen van allen zijn een informatiemodel. </p>
<blockquote>
<p>Het doel is dat actoren binnen een domein elkaar begrijpen en dezelfde taal spreken. Een model van begrippen wordt opgesteld voor gebruik door mensen, met name ‘de business’.</p>
</blockquote>
<p>Dit niveau valt niet binnen de scope van MIM en wordt om die reden slechts beknopt beschreven. Het dient vooral ter afbakening van de scope. Er kan meer in zitten dan hier beschreven en er gaat meer aan vooraf. Ten aanzien van begrippen en informatiemodellen en het verschil hiertussen zijn de belangrijkste punten:</p>
<ul>
<li>Een begrip is de combinatie van een term of woord en een definitie. Begrippen worden door mensen gebruikt om mentaal de werkelijkheid te beschouwen en te begrijpen. Het is zeker niet zo dat elk begrip terugkomt in het conceptueel informatiemodel (zie ook de opmerking in de volgende paragraaf). </li>
<li>Van een aantal begrippen ('concepten') zal later blijken dat het een eigenschap is van een object waarover we informatie zullen gaan bijgehouden, maar dit zal zeker niet voor alle begrippen zo zijn, begrippen beschrijven een domein vaak veel breder dan een informatiemodel dit doet. Een aantal begrippen zullen in het informatiemodel beschouwd gaan worden als informatieobjecten, een aantal begrippen worden een kenmerk/eigenschap van deze informatieobjecten, en een heel aantal begrippen zullen geen rol spelen in het informatiemodel omdat er geen data van is of komt. </li>
<li>Voor het bijhouden van informatie wordt een gedetailleerde eenduidige structuur en betekenis aangebracht die data gericht is, maar bij het modelleren van begrippen wordt dit nog niet gedaan. De samenhang tussen informatie is hierbij vaak (bewust) beperkter dan de samenhang tussen begrippen.</li>
</ul>
</section><section id="beschouwingsniveau-2-conceptueel-informatiemodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-6-2-beschouwingsniveau-2-conceptueel-informatiemodel"><bdi class="secno">1.6.2 </bdi>Beschouwingsniveau 2 - Conceptueel informatiemodel</h4><a class="self-link" href="#beschouwingsniveau-2-conceptueel-informatiemodel" aria-label="Permalink for Section 1.6.2"></a></div>
<p>Op dit niveau wordt de informatie beschreven (data met betekenis en structuur) die een rol speelt in werkelijkheid binnen het beschouwde domein. Het conceptuele informatiemodel bevat deze informatie. Het model is hierbij onafhankelijk van het ontwerp van en de implementatie in systemen.
Het geeft een zo getrouw mogelijke beschrijving van die werkelijkheid en is in natuurlijke taal geformuleerd. </p>
<p>Een conceptuele informatiemodel richt zich speciefiek op de semantiek van dingen en hun eigenschappen. Het definieert het ‘wat’: welke 'onderwerpen van gesprek' ('concepten', 'dingen’)
worden onderscheiden in de beschouwde werkelijkheid, wat betekenen zij, hoe verhouden ze zich tot elkaar en
welke informatie is daarvan relevant. Deze informatie wordt gemodelleerd als informatieobjecten met eigenschappen/kenmerken, oftewel waarover data
beschikbaar is (of zal zijn) en wordt ondergebracht in een informatiemodel. Dit informatiemodel dient als taal waarmee domeinexperts kunnen
communiceren met informatieanalisten en verschaft een eenduidige interpretatie van die werkelijkheid ten behoeve van deze
communicatie. </p>
<p>Met conceptueel wordt niet bedoeld abstract of hoog over, de beschrijvingen van de informatie die beschikbaar is zijn heel precies en concreet.</p>
<p><em>Een conceptueel informatiemodel wordt opgesteld voor gebruik door mensen,
zodat ‘de business’ en de ICT-specialisten elkaar (gaan) begrijpen voor wat betreft
de informatie die in het domein wordt geregistreerd en/of kan worden uitgewisseld.</em></p>
<p>Dit niveau is volledig in scope van MIM. </p>
<p>Ten aanzien van het begrippenmodel: </p>
<ul>
<li>De onderwerpen van gesprek, eigenschappen en relaties uit het conceptueel informatiemodel hebben een relatie met één of meerdere begrippen uit het begrippenmodel: zo is duidelijk welke begrippen (met betekenis) er gebruikt zijn bij het modelleren van de informatie die we willen weten over de onderwerpen van gesprek, zoals gemodelleerd in het conceptueel informatiemodel.</li>
<li>Het is niet zo dat elk begrip uit een begrippenmodel terug moet komen in het conceptueel informatiemodel. Bijvoorbeeld omdat we niet geïnteresseerd zijn in informatie hierover. De direct gerelateerde begrippen zijn van invloed op de betekenis van de informatie. De anderen begrippen zijn minder relevant. Hoewel sommige begrippen die indirect gerelateerd zijn aan de gemodelleerde informatie alsnog wel handig kunnen zijn voor het nog wat beter begrijpen van de gemodelleerde informatie.</li>
</ul>
<p>Ten aanzien van logische informatiemodellen:</p>
<ul>
<li>Een conceptueel informatiemodel is onafhankelijk van standaarden voor gegevensuitwisseling.
Een logisch informatiemodel past deze wel toe (denk aan identificaties, geometrie versies, tijdlijnen van historie) </li>
<li>Een conceptueel informatiemodel beschrijft de informatie in een informatiemdomein en is onafhankelijk van een koppelvlak of keten,
oftewel is keten of koppelvlak overstijgend. Een logisch informatiemodel is specifiek voor een koppelvlak of keten of een
bepaalde toepassing (met bijbehorende implementatie, database en interfaces).</li>
</ul>
</section><section id="beschouwingsniveau-3-logisch-informatie-of-gegevensmodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-6-3-beschouwingsniveau-3-logisch-informatie-of-gegevensmodel"><bdi class="secno">1.6.3 </bdi>Beschouwingsniveau 3 - Logisch informatie- of gegevensmodel</h4><a class="self-link" href="#beschouwingsniveau-3-logisch-informatie-of-gegevensmodel" aria-label="Permalink for Section 1.6.3"></a></div>
<p>Op dit niveau wordt beschreven hoe concepten gebruikt
worden bij de interactie tussen systemen en hun gebruikers en tussen systemen
onderling. Anders gezegd, een model van de representatie van informatie over de
werkelijkheid in digitale registraties en in de uitwisseling daartussen. Het logische informatiemodel of het gegevensmodel modelleert dit niveau. Het
gaat hierbij, in tegenstelling tot een conceptueel model, dus veel meer om het
<strong>‘hoe’</strong>. Het slaat de brug tussen werkelijkheid en systemen maar beschrijft nog
niet de implementatie in die systemen. Een dergelijk model wordt in een formele
taal beschreven en wordt waar mogelijk gegenereerd vanuit het conceptueel model. </p>
<p><em>Het logisch model wordt opgesteld voor ICT-interoperabiliteit, voor gebruik door
met name de ontwerpers, ontwikkelaars en beheerders van ICT-voorzieningen.</em></p>
<p>Dit niveau is volledig in scope van MIM. </p>
<p>Ten aanzien van fysieke of technische datamodellen:</p>
<ul>
<li>Een logisch informatiemodel is implementatie onafhankelijk en kan in meerdere technische modellen of formaten worden geïmplementeerd.
Een fysiek of technisch datamodel is afhankelijk van de gekozen techniek of tooling die wordt gebruikt en wordt daadwerkelijk technische geïmplementeerd.</li>
</ul>
</section><section id="beschouwingsniveau-4-fysiek-of-technisch-gegevens-of-datamodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-6-4-beschouwingsniveau-4-fysiek-of-technisch-gegevens-of-datamodel"><bdi class="secno">1.6.4 </bdi>Beschouwingsniveau 4 - Fysiek of technisch gegevens- of datamodel</h4><a class="self-link" href="#beschouwingsniveau-4-fysiek-of-technisch-gegevens-of-datamodel" aria-label="Permalink for Section 1.6.4"></a></div>
<p>Op dit niveau wordt de structuur en eigenschappen van de technologie beschreven waarin de
informatie wordt vastgelegd of uitgewisseld. Dit is sterk afhankelijk van de
gebruikte opslagtechnologie zoals een specifieke database of de
servicetechnologie zoals [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-xml" title="Extensible Markup Language (XML) 1.0 (Fifth Edition)">xml</a></cite>], [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-gml" title="Geography Markup Language (GML) Encoding Standard">gml</a></cite>], [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-soap" title="SOAP Specifications">SOAP</a></cite>], REST, [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-geojson" title="The GeoJSON Specification (RFC 7946)">GeoJSON</a></cite>],
[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-linked-data" title="Linked Data Design Issues">Linked-Data</a></cite>] e.d. Een technisch gegevensmodel kan tevens informatie bevatten over de manier waarop
berichten ‘verpakt’ worden, het (internet)protocol en de logistiek van het
berichtenverkeer. De technische specificaties worden over het algemeen zoveel
als mogelijk gegenereerd uit het logisch informatiemodel. </p>
<p><em>Deze specificaties worden opgesteld voor ‘machines’, te gebruiken door softwareontwikkelaars.</em></p>
<p>Dit niveau is <strong>niet</strong> in scope van MIM. Dit niveau is niet volledig beschreven maar is ter illustratie
in deze paragraaf opgenomen. Er kan meer in zitten dan hier beschreven en er kan meer na volgen. </p>
</section><section id="aanvullende-opmerkingen-bij-de-onderkende-beschouwingsniveaus-en-gebruik-van-verschillende-typen-modellen"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-6-5-aanvullende-opmerkingen-bij-de-onderkende-beschouwingsniveaus-en-gebruik-van-verschillende-typen-modellen"><bdi class="secno">1.6.5 </bdi>Aanvullende opmerkingen bij de onderkende beschouwingsniveaus en gebruik van verschillende typen modellen.</h4><a class="self-link" href="#aanvullende-opmerkingen-bij-de-onderkende-beschouwingsniveaus-en-gebruik-van-verschillende-typen-modellen" aria-label="Permalink for Section 1.6.5"></a></div>
<ul>
<li>In algemeenheid geldt dat het begrijpen van onderwerpen of dingen die een rol spelen in een 'universe of discourse' altijd vooraf gaat aan de modellering ervan, welk niveau deze modellering ook betreft en welke typen modellen je besluit om wel of niet toe te maken of op te leveren. </li>
<li>Deze standaard geeft niet normatief een volgorde of werkwijze aan voor de invulling van de 4 niveaus. Je kan bijvoorbeeld besluiten om wel of niet begrippen te definiëren en/of te modelleren. Wanneer je dan later een informatiemodel gaat maken dan is het nuttig om deze hierbij mee te nemen als input en hiermee consistent te blijven. Let wel, de definities op beide niveaus zijn niet altijd hetzelfde. De definitie in het informatiemodel moet soms preciezer zijn om preciezer de betekenis van de geregistreerde of uitgewisselde data te definiëren. </li>
<li>Het voorliggende metamodel voor het modelleren van informatie (MIM) is bedoeld voor de informatiemodellen voor beschouwingsniveau 2 en 3: t.b.v. een conceptueel informatiemodel (2) en t.b.v. een logisch informatiemodel (3).
Het moge duidelijk zijn dat het altijd het één of het ander is, conceptueel of logisch. Een combinatie van
beide in één model leidt tot verwarring. Voor eenzelfde domein verschilt de structuur van het informatiemodel
naar gelang het type en bevat het logisch informatiemodel meer, vooral datagerichte, specificaties dan een
conceptueel informatiemodel. </li>
<li><a href="#modelelementen-en-metagegevens-als-diagram" data-matched-text="[[[#modelelementen-en-metagegevens-als-diagram]]]" class="sec-ref"><bdi class="secno">6.1.2 </bdi>Modelelementen en metagegevens als diagram</a> verschaft een overzicht van de metadata-constructen en -elementen die per type model van toepassing zijn.
Het is daarom van belang om voorafgaand aan het opstellen van een informatiemodel expliciet te bepalen welk van
beide typen beoogd is en de modellering conform het gekozen type toe te passen. In de beschrijving van het
informatiemodel moet vermeld worden om welk van beide typen het gaat: conceptueel of logisch. </li>
<li>Het is voor de hand liggend maar niet persé noodzakelijk om voor een domein eerst een conceptueel
en daarna een logisch informatiemodel op te stellen. Met name bij een informatievoorziening
waarbij er meerdere koppelvlakken en/of doelgroepen betrokken zijn met elk eigen informatiebehoeftes is het
aan te bevelen om eerst een conceptueel informatiemodel te maken, zonder zich al te richten naar een specifiek
koppelvlak of een specifieke doelgroep. Wanneer alle logische informatiemodellen een correcte uitwerking zijn van
het conceptuele informatiemodel dan zijn ze allemaal naar elkaar transformeerbaar via transformatiespecificaties. </li>
<li>Een organisatie kan er voor kiezen om alleen een logisch informatiemodel op te stellen of om een conceptueel
informatiemodel als basis te nemen en enkel uit te breiden met logische aspecten.</li>
</ul>
</section></section><section id="wat-is-het-metamodel-voor-informatiemodellering"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-7-wat-is-het-metamodel-voor-informatiemodellering"><bdi class="secno">1.7 </bdi>Wat is het metamodel voor informatiemodellering</h3><a class="self-link" href="#wat-is-het-metamodel-voor-informatiemodellering" aria-label="Permalink for Section 1.7"></a></div>
<p>Een metamodel is een model van een model. Het definieert een verzameling van
modelleerconstructies in de vorm van bouwstenen, oftewel modelelementen zoals een objecttype,
relatiesoort en attribuutsoort, met bijbehorende betekenis en met bijbehorende afspraken
omtrent hoe deze toe te passen. Hiermee kan vervolgens een informatiemodel gemaakt worden.
Een metamodel en dus ook het MIM is daarmee de modelleertaal waarin een informatiemodel is uitgedrukt.
Deze metataal beschrijft als het ware de grammatica en de syntax van de modelleertaal.</p>
<p>Vaak zie je dat het metamodel niet expliciet beschreven is en dat het metamodel
een onderdeel van de domeinkennis is geworden. De syntax en de gramatica zit dan alleen in de hoofden van mensen en wordt impliciet toegepast in informatiemodellen. Bij domein overstijgende
harmonisatie wordt het dan moeilijk om modellen met elkaar te vergelijken en op
basis daarvan gegevens uit te wisselen. Beschrijving van het metamodel is daarom
een randvoorwaarde indien er sprake is van een stelsel van samenhangende
informatiemodellen. Anders gezegd, met (alleen) de in het metamodel opgenomen
set van modelleerconstructies worden informatiemodellen gemaakt. Door het
beschrijven van modelleertalen (zoals [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-uml" title="OMG Unified Modeling Language">UML</a></cite>]) in een metataal (zoals MOF) wordt
gegarandeerd dat alle toepassingen van die talen op een standaard manier zijn
opgebouwd en daardoor alom toe te passen en te begrijpen zijn. De metataal beschrijft als het
ware de grammatica van de modelleertaal. Het metamodel in dit document, het MIM, is
uitgewerkt voor modellering met UML en voor modellering met linked data.</p>
</section><section id="uitdrukken-in-uml"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-8-uitdrukken-in-uml"><bdi class="secno">1.8 </bdi>Uitdrukken in UML</h3><a class="self-link" href="#uitdrukken-in-uml" aria-label="Permalink for Section 1.8"></a></div>
<p>Zowel het metamodel als informatiemodellen kunnen worden uitgedrukt in UML.
Registraties en afnemers hiervan kunnen deze gebruiken voor de inrichting van
hun situatie specifieke gegevenshuishouding. Belangrijk is dat de lezer eerst
begrijpt wat we onder een informatiemodel en een metamodel verstaan en verder is
het van belang om de modellen in de juiste context te plaatsen. Dit laatste doen we
aan de hand van de vier lagen metamodel architectuur van de Object Management
Group [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-omg" title="Object Management Group Unified Modeling Language TM">OMG</a></cite>]. In deze paragaaf gaan we op deze concepten in.</p>
<p><strong>Vier lagen metamodel architectuur OMG</strong><br>Voor de specificatie van het MIM is gebruik gemaakt van dezelfde formele
taal als waarin informatiemodellen kunnen worden beschreven, namelijk UML. Het metamodel
van deze informatiemodellen is een uitbreiding op het basale UML-metamodel.</p>
<p>Het basale UML-metamodel is een metamodel dat onderdeel uitmaakt van de vier
lagen metamodel architectuur van OMG namelijk M0, M1, M2 en M3.</p>
<table class="simple">
<thead>
<tr>
<th><strong>Metaniveau</strong></th>
<th><strong>Omschrijving</strong></th>
<th><strong>Elementen</strong></th>
</tr>
</thead>
<tbody><tr>
<td>M3</td>
<td>MOF, verzameling van constructies voor definiëren van metamodellen</td>
<td>MOF klasse, MOF attribuut, MOF Associatie, MOF operatie, etc.</td>
</tr>
<tr>
<td>M2</td>
<td>Metamodellen (UML, CWM, etc.), bestaande uit instanties van MOF constructies</td>
<td>UML klasse, UML associatie, UML attribuut, etc.</td>
</tr>
<tr>
<td>M1</td>
<td>Modellen, bestaande uit instanties van M2 metamodel constructies</td>
<td>Klasse “Order”, klasse “Klant”, attribuut “naam” etc.</td>
</tr>
<tr>
<td>M0</td>
<td>Objecten en data, de instanties van M1 model constructies</td>
<td>Order 43123, Artikel 8RB31, etc.</td>
</tr>
</tbody></table>
<p><em>Tabel 1 Vier lagen metamodel OMG</em></p>
<p>Elke
laag is een instantie van de laag daarboven (met uitzondering van de M3 laag) en maakt gebruik van in de naast hoger gelegen laag gespecificeerde
uitdrukkingsmogelijkheden teneinde een specificatie in een andere laag te
vormen. De M3 laag definieert de
basisconstructies, de taal waarin de onderliggende laag is uitgedrukt.
Metamodel Meta Object Facility (MOF) is een voorbeeld van een M3 laag. MOF is de
basislaag voor de UML laag. De metamodel laag (M2) is een instantie van de M3
laag. Op deze laag bevindt zich onder meer het metamodel UML. M.a.w. UML is een
instantie van MOF. Deze laag is taaltechnisch rijker dan de M3 laag. De M2 laag
definieert de semantiek en syntax van de modelconstructies in de M1 laag. De M1
laag is de laag waarop zich het informatiemodel bevindt om een bedrijfscontext
modelmatig te beschrijven. Deze M1 laag is een instantie van de M2 laag.
Tenslotte is er nog de M0 laag waarop zich de objecten en data bevinden, de
instanties van de M1 modelconstructies die een representatie van de concrete
werkelijkheid op een specifiek tijdsmoment vormen.</p>
<p> Het MIM in UML is een UML profiel op basis van het UML metamodel en bevindt zich op de M2-laag. Het UML metamodel is daarbij uitgebreid met speciale elementen, die geen onderdeel uitmaken van het basale UML-metamodel (M2). Deze nieuwe elementen zijn noodzakelijk voor het definiëren van de semantiek en syntax van de modelconstructies zoals we die in onze informatiemodellen hanteren. De informatiemodellen waarover we het hier in dit document hebben bevinden zich op de M1-laag, het maakt daarbij niet uit of het een conceptueel- of logischmodel betreft.</p>
<p>Het UML metamodel (M2) is een ‘read only’ model. Dat wil zeggen dat we geen
bestaande metaclass mogen wijzigen en geen nieuw basis metaclass als alternatief voor
een bestaande UML metaclass mogen specificeren. Maar via Profiles (van de
InfrastructureLibrary) kunnen bestaande metaclasses uitgebreid worden zonder dat
er nieuwe metaclasses gedefinieerd hoeven te worden en dus zonder aanpassing van
het basale UML-metamodel (M2). De extensiemechanismen hiervoor zijn stereotypes,
tagged values en constraints.</p>
<p>Nadrukkelijk moet daarbij worden vermeld dat het MIM metamodel <strong>geen</strong> semantiek overneemt van UML.
Met het uitdrukken van het MIM metamodel in een UML profiel wordt het alleen mogelijk
gemaakt om, zonder verlies van de originele semantiek van het MIM, een MIM model uit
te drukken in UML. Met dit gebruik van een UML profiel volgen wij het gebruik van een UML profiel
zoals de OMG heeft op gesteld voor het Ontology Definition Metamodel [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-odm" title="Ontology Definition Metamodel">ODM</a></cite>]:</p>
<blockquote>
<p><em>The goal of a UML profile from the ODM perspective is to provide a bridge between the UML and knowledge representation communities on a well-grounded, semantic basis, with a broader goal of relating software and logical approaches to representing information. Profiles facilitate implementation using common notation on existing UML tools. They support renaming and specializing UML model elements in consistent ways, so that an instance of a UML model can be seen as an extended metamodel. Profiles allow a developer to leverage UML experience and tools while moving to integrating with an ontology represented in another metamodel.</em>" (sectie 8.4.2).</p>
</blockquote>
</section><section id="uitdrukken-in-linked-data"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-9-uitdrukken-in-linked-data"><bdi class="secno">1.9 </bdi>Uitdrukken in Linked Data</h3><a class="self-link" href="#uitdrukken-in-linked-data" aria-label="Permalink for Section 1.9"></a></div>
<p>Zowel het metamodel als informatiemodellen kunnen worden uitgedrukt in Linked Data.
Registraties en afnemers hiervan kunnen deze gebruiken voor de inrichting van
hun situatie specifieke gegevenshuishouding. Belangrijk is dat de lezer eerst
begrijpt wat we onder een informatiemodel en een metamodel verstaan en verder is
het van belang de modellen in de juiste context te plaatsen. Dit laatste doen we
aan de hand van de W3C open standaarden voor het specificeren van een ontologie.</p>
<p>Linked Data geeft een specifieke invulling aan de niveaus waarin we begrippen, informatie beschrijven:</p>
<ol>
<li><strong>Beschouwingsniveau 1: model van begrippen</strong> wordt in Linked Data uitgedrukt met behulp van vooral de SKOS vocabulaire.</li>
<li><strong>Beschouwingsniveau 2: conceptueel informatiemodel</strong> wordt in Linked Data uitgedrukt met behulp van een metamodel vocabulaire. Deze vocabulaire, het metamodel van het informatiemodel, kan een eigen vocabulaire zijn (zoals de MIM-vocabulaire) of uitgaan van de bestaande vocabulaires. In deze laatste situatie, is het conceptueel informatiemodel ook direct een logisch informatiemodel.</li>
<li><strong>Beschouwingsniveau 3: logisch informatiemodel</strong> wordt in Linked Data uitgedrukt met behulp van de standaard vocabulaires RDF/RDFS ([<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-rdf11-primer" title="RDF 1.1 Primer">RDF11-PRIMER</a></cite>]), OWL ([<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-owl2-primer" title="OWL 2 Web Ontology Language Primer (Second Edition)">OWL2-PRIMER</a></cite>]) en [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-shacl" title="Shapes Constraint Language (SHACL)">SHACL</a></cite>]. Daarbij geldt dat dit logisch informatiemodel OOK een conceptueel informatiemodel is. Doordat in Linked Data de representatie van informatie is gestandaardiseerd op basis van het RDF model, is er feitelijk geen of nauwelijks verschil tussen het conceptueel of logisch informatiemodel.</li>
</ol>
<p>Indien een MIM model wordt getypeerd als "logisch informatiemodel" dan kan dit model slechts zinvol in Linked Data worden uitgedrukt indien bij de opzet van dit model rekening gehouden is met de betekenis die dergelijke modelelementen in de standaard Linked Data vocabulaires hebben. Zie hiervoor de bijlage Transformatie van MIM modellen. Voor modellen die zowel een UML als een Linked Data implementatie vereisen kan beter gekozen worden voor het type "conceptueel informatiemodel".</p>
<section id="een-ontologie-voor-het-metamodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-9-1-een-ontologie-voor-het-metamodel"><bdi class="secno">1.9.1 </bdi>Een ontologie voor het metamodel</h4><a class="self-link" href="#een-ontologie-voor-het-metamodel" aria-label="Permalink for Section 1.9.1"></a></div>
<p>Met een ontologie bedoelen we een model waarin we betekenis geven aan de termen die
in een specifiek domein worden gebruikt. In geval van het MIM metamodel betreft dit het MIM-domein zelf. We geven betekenis aan de termen door enerzijds een voor mensen leesbare definitie te koppelen aan een term (de "zachte semantiek") en anderzijds door relaties te leggen naar eerder gedefinieerde termen of relaties tussen termen in onze ontologie (de
"harde semantiek"). We maken hierbij vooral gebruik van de bestaande wereldwijd geaccepteerde internetstandaarden <a href="https://www.w3.org/TR/rdf11-primer">RDF</a>, <a href="https://www.w3.org/TR/rdf-schema">RDFS</a>, <a href="https://www.w3.org/TR/skos-reference">SKOS</a> en <a href="https://www.w3.org/TR/owl2-primer">OWL</a>. Daarnaast beschrijven we ook welke constructies we wel en niet willen toestaan op het moment dat een modelleur een MIM model in Linked Data opstelt. Hiervoor maken we gebruik van de wereldwijd geaccepteerde internetstandaard <a href="https://www.w3.org/TR/shacl">SHACL</a>.</p>
</section><section id="een-informatiemodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-9-2-een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.9.2 </bdi>Een informatiemodel</h4><a class="self-link" href="#een-informatiemodel" aria-label="Permalink for Section 1.9.2"></a></div>
<p>Het (conceptueel) informatiemodel zien we als een invulling van de MIM ontologie. Dit betekent dat de elementen in het informatiemodel exemplaren zijn van de klassen die in de MIM ontologie
zijn gedefinieerd. Zo is onderstaand voorbeeld een voorbeeld waarin het modelelement
<code>vb:Schip</code> wordt gedefinieerd als exemplaar van de klasse <code>mim:Objecttype</code>. Een <code>vb:Schip</code>
<em>is</em> dus een <code>mim:Objecttype</code>.</p>
<pre class="ex-turtle" aria-busy="false"><code class="hljs">vb:Schip a mim:Objecttype;
rdfs:label "Schip"@nl;
.</code></pre>
</section><section id="een-ontologie-voor-een-informatiemodel"><div class="header-wrapper"><h4 id="x1-9-3-een-ontologie-voor-een-informatiemodel"><bdi class="secno">1.9.3 </bdi>Een ontologie voor een informatiemodel</h4><a class="self-link" href="#een-ontologie-voor-een-informatiemodel" aria-label="Permalink for Section 1.9.3"></a></div>
<p>Omdat een informatiemodel als invulling van de MIM ontologie zelf al exemplaren betreft, is het niet direct mogelijk om op basis van dit informatiemodel ook daadwerkelijk Linked Data in uit te drukken. Hiervoor is het nodig om de exemplaren uit het MIM informatiemodel zelf te transformeren, te "promoveren", naar klassen. Zo is onderstaand voorbeeld een voorbeeld van de transformatie van het exemplaar <code>vb:Schip</code> naar de klasse <code>vbo:Schip</code>. Vervolgens is het mogelijk om exemplaren van deze klasse te specificeren, zoals bijvoorbeeld de
pakjesboot van Sinterklaas.</p>
<pre class="ex-turtle" aria-busy="false"><code class="hljs">vbo:Schip a rdfs:Class;
rdfs:seeAlso vb:Schip;
.
vb:Pakjesboot12 a vbo:Schip.</code></pre>
<p>Een informatiemodel uitgedrukt in Linked Data wordt geacht te voldoen aan het MIM als sprake is van één of beide van onderstaande criteria:</p>
<ol>
<li>Het informatiemodel is uitgedrukt in de MIM vocabulaire, zoals beschreven in <a href="#metamodel-in-linked-data-ld" data-matched-text="[[[#metamodel-in-linked-data-ld]]]" class="sec-ref"><bdi class="secno">4. </bdi>Metamodel in Linked Data (LD)</a>;</li>
<li>Het informatiemodel is uitgedrukt in RDF, RDFS, OWL en SHACL en is te transformeren naar de MIM vocabulaire op basis van de transformatieregels beschreven in bijlage, <a href="#transformatie-mim-rdfs-owl-shacl" data-matched-text="[[[#transformatie-mim-rdfs-owl-shacl]]]" class="sec-ref"><bdi class="secno">6.4 </bdi>Transformatie MIM - RDFS/OWL/SHACL</a>.</li>
</ol>
</section></section><section id="een-eigen-extensie-op-het-metamodel"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-10-een-eigen-extensie-op-het-metamodel"><bdi class="secno">1.10 </bdi>Een eigen extensie op het metamodel</h3><a class="self-link" href="#een-eigen-extensie-op-het-metamodel" aria-label="Permalink for Section 1.10"></a></div>
<p>Indien er extra metamodelconstructies nodig zijn voor een informatiemodel,
zoals een extra metamodel element of extra metagegevens, dan
kan dit metamodel uitgebreid worden met een aanvulling oftewel extensie (in de
vorm van een extra bijlage) die door de betreffende organisatie toegevoegd wordt
aan het onderhavige document. </p>
<p>De spelregel bij een extensie is dat deze geen onderwerpen vervangt die in dit
metamodel beschreven zijn, maar alleen echte uitbreidingen omvat. Indien
meerdere organisaties hierin geïnteresseerd zijn, kan een modelelement uit een
extensie ook toegevoegd worden aan dit metamodel.</p>
<p>Het is ook mogelijk om in de extensie aan te geven welke elementen uit dit
metamodel <em>niet</em> ingezet worden in een informatiemodel. Denk hierbij
bijvoorbeeld aan een bepaald modelelement die niet gebruikt wordt. Of aan bepaalde
metadata aspecten die niet ingewonnen worden voor specifieke domein informatiemodellen
en daarom buiten scope worden geplaatst (ongeacht of deze optioneel of verplicht zijn in MIM).</p>
<p>Een extensie wordt door een domein zelf en dus buiten MIM beheerd. Voor meer informatie over een specifieke extensie kan contact opgenomen worden
met de beheerder van deze extensie. Wanneer meerdere organisaties gebruik willen maken van metamodel constructies
die in extensies beschreven zijn dan kan er gekeken worden of het wenselijk is om deze op te nemen in MIM.
Desgewenst kan een extensie gepubliceerd worden bij MIM-beheer of kan ernaar verwezen worden vanuit MIM-beheer. </p>
<div class="note" role="note" id="issue-container-generatedID"><div role="heading" class="note-title marker" id="h-note" aria-level="4"><span>Noot</span><span class="issue-label">: Scope van extensies op het metamodel informatiemodelleren</span></div><aside class="">
Een metamodelextensie is expliciet niet bedoeld voor aanvullende constructies
die alleen spelen op het niveau van implementatie, of op het niveau van afgeleide
technische modellen t.b.v. specifieke interfaces. Deze vallen buiten scope van dit
metamodel en ook buiten scope van extensies hierop. Wel is het mogelijk en toegestaan
om het metamodel, of delen ervan, te hergebruiken op dit niveau.
</aside></div>
</section><section id="alternatieven"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-11-alternatieven"><bdi class="secno">1.11 </bdi>Alternatieven</h3><a class="self-link" href="#alternatieven" aria-label="Permalink for Section 1.11"></a></div>
<p>In het MIM is op één punt sprake van een keuze tussen twee modelleringsalternatieven, waarvan de modelleur van een informatiemodel één van beide alternatieven kiest. Welke toegepast is wordt aangegeven. Dit betreft: Relatiesoort en relatierol, beide te gebruiken, maar welke is verplicht/leidend <a href="#relaties-in-uml" data-matched-text="[[[#relaties-in-uml]]]" class="sec-ref"><bdi class="secno">3.2.2 </bdi>Relaties in UML</a>. Indien gewenst kun je hier vragen over stellen aan de beheerders van MIM voordat je een keuze maakt.</p>
</section><section id="beheer"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-12-beheer"><bdi class="secno">1.12 </bdi>Beheer</h3><a class="self-link" href="#beheer" aria-label="Permalink for Section 1.12"></a></div>
<p>Het beheer van het MIM vindt plaats door Geonovum met ondersteuning van het Kadaster.
Voor vragen, suggesties of opmerkingen kunt u contact opnemen met de MIM helpdesk van Geonovum: <a href="mailto:[email protected]">[email protected]</a></p>
</section><section id="normreferenties"><div class="header-wrapper"><h3 id="x1-13-normreferenties"><bdi class="secno">1.13 </bdi>Normreferenties</h3><a class="self-link" href="#normreferenties" aria-label="Permalink for Section 1.13"></a></div>
<table class="simple">
<thead>
<tr>
<th>#</th>
<th>Naam</th>
<th><strong>Referentie</strong></th>
</tr>
</thead>
<tbody><tr>
<td>1.</td>
<td>Unified Modeling Language (UML)</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-uml" title="OMG Unified Modeling Language">UML</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>2.</td>
<td>OMG Unified Modeling Language TM versie 2.5</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-omg" title="Object Management Group Unified Modeling Language TM">OMG</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>3.</td>
<td>RDF Concepts and abstract syntax</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-rdf11-concepts" title="RDF 1.1 Concepts and Abstract Syntax">RDF11-CONCEPTS</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>4.</td>
<td>Shape Constraint Language</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-shacl" title="Shapes Constraint Language (SHACL)">SHACL</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>5.</td>
<td>Stelselcatalogus</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-scat" title="Stelselcatalogus">SCAT</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>6.</td>
<td>GAB</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-gab" title="Gemeenschappelijke Afspraken Berichten">GAB</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>7.</td>
<td>Handreiking gegevensbeschrijving (NORA)</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-nora" title="Handreiking Gegevensbeschrijvingen">NORA</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>8.</td>
<td>ISO 11404</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-iso-11404" title="Information Technology - General Purpose Datatypes (GPD)">ISO-11404</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>9.</td>
<td>ISO 8601</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-iso-8601" title="Representation Of Dates And Times. ISO 8601:2004">ISO-8601</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>10.</td>
<td>Formeel patroon (Reguliere Expressies)</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-perlre" title="Perl regular expressions (Perl 5.8.8)">PERLRE</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>11.</td>
<td>OCL</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-ocl" title="Object Constraint Language">OCL</a></cite>]</td>
</tr>
<tr>
<td>12.</td>
<td>NEN 3610 Basismodel Geo-informatie (vanaf /A1:2016)</td>
<td>[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-nen3610" title="NEN-3610 Basismodel geo-informatie">NEN3610</a></cite>]</td>
</tr>
</tbody></table>
<p>De Stelselcatalogus [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-scat" title="Stelselcatalogus">SCAT</a></cite>], het GAB [<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-gab" title="Gemeenschappelijke Afspraken Berichten">GAB</a></cite>] en de Handreiking gegevensbeschrijving
[<cite><a class="bibref" data-link-type="biblio" href="#bib-nora" title="Handreiking Gegevensbeschrijvingen">NORA</a></cite>] raken elkaar op een aantal vlakken maar er kunnen op deze raakvlakken verschillen zijn
in de gemaakte afspraken. Voor het metamodel hanteren we daarom de volgende spelregel:
de Stelselcatalogus is zoveel als mogelijk leidend, vervolgens het GAB en als
laatste de handreiking.</p>
<div class="note" role="note" id="issue-container-generatedID-0"><div role="heading" class="note-title marker" id="h-note-0" aria-level="4"><span>Noot</span><span class="issue-label">: Versienummer normreferenties</span></div><aside class="">
De versies van de genoemde referenties zijn bewust niet opgenomen, zodat het mogelijk is om gebruik te maken van nieuwere versies van deze referenties. Wanneer er nieuwe versies uitkomen van de genoemde normreferenties dan wordt er gecheckt of MIM hier nog mee in lijn is. Wanneer dit niet zo is, dan wordt eraan gewerkt om dit weer met elkaar in lijn te brengen, zodat MIM 'upward compatible' is en blijft.
</aside></div></section></section>
<section id="metamodel-algemeen"><div class="header-wrapper"><h2 id="x2-metamodel-algemeen"><bdi class="secno">2. </bdi>Metamodel Algemeen</h2><a class="self-link" href="#metamodel-algemeen" aria-label="Permalink for Section 2."></a></div>
<p>Dit hoofdstuk beschrijft de modelelementen van het MIM voor het maken van een informatiemodel. De eerste paragraaf bevat enkele <strong>diagrammen</strong> die een overzicht geven van de modelelementen die op metamodelniveau worden onderkend en hun onderlinge verhouding. De paragraaf geeft een algemene <strong>beschrijving van alle modelelementen</strong>, dat wil zeggen: onhankelijk van een modelleertaal. Wanneer u liever de beschrijvingen eerst leest, kunt u ook met de paragraaf <a href="#objecttypen-en-attribuutsoorten">objecttypen en attribuutsoorten</a> beginnen. De laatste paragraaf bevat de <strong>metagegevens</strong> die worden bijgehouden over de modelelementen in een informatiemodel.</p>
<p>Ter illustratie van de relatie tussen een <em>metamodel</em> en een <em>informatiemodel</em>: in de Basisregistratie Kadaster (BRK) wordt een <code>Perceel</code> gemodelleerd als een <code>«<a href="#dfn-objecttype" class="internalDFN" data-link-type="dfn" id="ref-for-dfn-objecttype-1">Objecttype</a>»</code>. De <code>grens</code> van een perceel wordt gemodelleerd als een <code>«<a href="#dfn-attribuut" class="internalDFN" data-link-type="dfn" id="ref-for-dfn-attribuut-1">Attribuutsoort</a>»</code>. <code>«Objecttype»</code> en <code>«Attribuutsoort»</code> zijn de modelelementen uit het MIM. <code>Perceel</code> en <code>grens</code> zijn de modelleringen op het niveau van het specifieke informatiemodel. In dit geval de BRK. Door <code>Perceel</code> een <code>«Objecttype»</code> te noemen en <code>grens</code> een <code>«Attribuutsoort»</code>, is aangegeven hoe ze geïnterpreteerd moeten worden.</p>
<section id="uitgangspunten-voor-het-metamodel"><div class="header-wrapper"><h3 id="x2-1-uitgangspunten-voor-het-metamodel"><bdi class="secno">2.1 </bdi>Uitgangspunten voor het metamodel</h3><a class="self-link" href="#uitgangspunten-voor-het-metamodel" aria-label="Permalink for Section 2.1"></a></div>
<p>Het metamodel informatiemodellering hanteert een aantal uitgangspunten die aan de basis ligt van de totstandkoming en het gebruik van het model.</p>
<ol>
<li>Elk modelelement heeft een naam en een eigen MIM-metaclass, waaraan je het modelelement overal kan herkennen.</li>
<li>De modelelementen worden eerst uitgelegd zonder een specifieke modelleertaal te
gebruiken. Dit is zodat we hierna kunnen aangeven hoe je het modelelement uitdrukt per specifieke modelleertaal, te weten in UML of in W3C-specificatietechnieken.</li>
<li>Een toolonafhankelijke beschrijving van het metamodel. Wel is er, omdat VNG Realisatie, Kadaster en Geonovum en veel andere organisaties Sparx Enterprise Architect gebruiken, aanvullend aangegeven hoe het metamodel in Enterprise Architect toegepast wordt. Hiermee borgen we deze relatie.</li>
<li>Uniforme toepassing van het metamodel in informatiemodellen. Anders gezegd, uitbreiden mag, afwijken niet. Maak voor hetzelfde doel geen alternatieve constructies.</li>
<li>Datatypen zijn onderdeel van het metamodel en beschrijven de structuur van de data, maar niet de semantiek/betekenis. De aanbeveling is dan ook om eerst een informatiemodel
te maken zonder datatypen. De regel is dat als alle datatypen uit het model worden weggelaten, er geen semantische betekenis verloren mag gaan.</li>
</ol>
<p>Hierna volgen eerst diagrammen met een overzicht van de modelelementen. In de paragrafen erna wordt de betekenis van elk van deze modelelementen beschreven met een definitie en een toelichting en een voorbeeld. Tot slot volgt een paragraaf met metadata die bijgehouden wordt, of kan worden, bij een modelelement.</p>
</section><section id="structuur-metamodel"><div class="header-wrapper"><h3 id="x2-2-structuur-metamodel"><bdi class="secno">2.2 </bdi>Structuur metamodel</h3><a class="self-link" href="#structuur-metamodel" aria-label="Permalink for Section 2.2"></a></div>
<p>Deze paragraaf bevat een overzicht van het MIM, en geeft alle modelelementen weer. De beschrijving van de modelelementen staat in de volgende paragraaf. De modelelementen zijn verdeeld over een aantal diagrammen, die elk een eigen <em>view</em> op een deel van het metamodel tonen. Elk <em>view</em> toont een aantal van de modelelementen, inclusief hun onderlinge samenhang. Alle <em>views</em> samen vormen het metamodel als geheel:</p>
<ul>
<li><a href="#kern">Kern</a>: belangrijkste modelelementen in onderlinge samenhang.</li>
<li><a href="#datatypen">Datatypen</a>: de in het model te onderkennen soorten datatypen.</li>
<li><a href="#overige-modelelementen">Overige modelelementen</a>: elementen die niet altijd aan de orde zijn</li>
</ul>
<p>Elk modelelement heeft een <code>«MIM metaclass»</code> met een naam. Hieraan is elk modelelement te herkennen in alle diagrammen, in de tekst én in elke modelleertaal die een uitdrukking is van dit metamodel. Bij de modelelementen zijn in deze diagrammen geen beschrijvende kenmerken opgenomen (bijvoorbeeld <a href="#specificatie-metagegevens">metagegevens</a> zoals: naam, definitie, enzovoorts). In bijlage <a href="#diagrammen" data-matched-text="[[[#diagrammen]]]" class="sec-ref"><bdi class="secno">6.1 </bdi>Diagrammen</a> zijn deze wel opgenomen.</p>
<section id="modelelement"><div class="header-wrapper"><h4 id="x2-2-1-modelelement"><bdi class="secno">2.2.1 </bdi>Modelelement</h4><a class="self-link" href="#modelelement" aria-label="Permalink for Section 2.2.1"></a></div>
<p>De klasse modelelement is de superklasse van alle metaklassen in het MIM-metamodel.</p>
<aside class="definition">
<dfn id="dfn-modelelement" tabindex="0" aria-haspopup="dialog" data-dfn-type="dfn">Modelelement</dfn>Elk element uit een model met een op zichzelf staande identiteit, inclusief het model zelf.
</aside>
<p><strong>Toelichting</strong>: De identiteit van een modelelement wordt bepaald door zijn identificatie. Modelelement heeft een algemene definitie die zowel op metamodel- als op modelniveau geldt. Voor een metamodel beschrijft een modelelement een klasse van modelelementen, een metaklasse. Alle metaklassen in het MIM zijn modelelementen zoals bijvoorbeeld <code>«MIM metaclass»</code>: <a href="#dfn-objecttype" class="internalDFN" data-link-type="dfn" id="ref-for-dfn-objecttype-2">Objecttype</a>, <code>«MIM metaclass»</code>: <a href="#dfn-attribuut" class="internalDFN" data-link-type="dfn" id="ref-for-dfn-attribuut-2">Attribuutsoort</a>, <code>«MIM metaclass»</code>: <a href="#dfn-generalisatie" class="internalDFN" data-link-type="dfn" id="ref-for-dfn-generalisatie-1">Generalisatie</a>. De metagegevens van de metaklassen worden niet gezien als modelelementen.</p>