Nếu bạn làm nhiều việc trên máy tính, đến lúc nào đó bạn sẽ nhận ra một số việc nên được tự động hoá. Ví dụ, bạn muốn tìm kiếm và thay thế văn bản trong một số lượng lớn tệp tin, hoặc bạn muốn đổi tên và sắp xếp một lượng lớn tệp ảnh theo cách phức tạp. Bạn có thể muốn viết một sơ sở dữ liệu nhỏ theo yêu cầu nào đó, một dụng đồ họa chuyên dụng hoặc một trò chơi đơn giản.
Nếu bạn là một nhà phát triển phần mềm chuyên nghiệp, bạn có thể phải làm việc với một số thư viện C/C++/Java nhưng nhận thấy chu trình viết/biên-dịch/thử-nghiệm/biên-dịch-lại thường quá chậm. Có thể bạn đang viết bộ kiểm thử cho một thư viện nào đó và thấy rằng việc viết mã kiểm thử thật tẻ nhạt. Hoặc có thể bạn đã viết một chương trình có thể sử dụng một ngôn ngữ mở rộng và bạn không muốn thiết kế và triển khai một ngôn ngữ hoàn toàn mới cho ứng dụng của mình.
Python là ngôn ngữ chỉ dành cho bạn.
Bạn có thể viết một tập lệnh shell Unix hoặc các tập tin batch của Windows cho một số tác vụ này, nhưng các shell scripts tốt nhất là di chuyển quanh các file và thay đổi dữ liệu văn bản, không phù hợp với các ứng dụng hoặc trò chơi GUI. Bạn có thể viết một chương trình C/C ++/Java, nhưng nó có thể mất rất nhiều thời gian phát triển để có được ngay cả một chương trình dự thảo đầu tiên. Python thì đơn giản để sử dụng, có sẵn trên Windows, Mac OS X, hệ điều hành Unix, và sẽ giúp bạn có được công việc làm nhanh hơn.
Python thì đơn giản để sử dụng, nhưng nó là một ngôn ngữ lập trình thực sự, cung cấp nhiều cấu trúc và hỗ trợ cho các chương trình lớn hơn các shell scripts hoặc có thể cung cấp các tập tin batch. Mặt khác, Python cũng cung cấp kiểm tra lỗi nhiều hơn C, và, là một ngôn ngữ bậc cao, nó có các kiểu dữ liệu mức cao được tích hợp sẵn, chẳng hạn như các mảng linh hoạt và từ điển. Do các kiểu dữ liệu tổng quát hơn của Python mà nó có thể ứng dụng cho một miền có vấn đề lớn hơn nhiều so với Awk hoặc thậm chí là Perl, nhưng nhiều thứ ít nhất cũng dễ dàng bằng Python như trong các ngôn ngữ đó.
Python cho phép bạn chia chương trình của bạn thành các mô-đun có thể được sử dụng lại trong các chương trình Python khác. Nó đi kèm với một bộ sưu tập lớn các mô-đun chuẩn mà bạn có thể sử dụng làm cơ sở cho các chương trình của mình - hoặc làm ví dụ để bắt đầu học lập trình bằng Python. Một số mô-đun này cung cấp những thứ như tệp I/O, cuộc gọi hệ thống, ổ cắm và thậm chí cả giao diện cho bộ công cụ giao diện người dùng đồ họa như Tk.
Python là một ngôn ngữ thông dịch, có thể giúp bạn tiết kiệm thời gian đáng kể trong quá trình phát triển chương trình vì không cần biên dịch và liên kết. Thông dịch có thể được sử dụng một cách tương tác, giúp bạn dễ dàng thử nghiệm các tính năng của ngôn ngữ, viết các chương trình loại bỏ hoặc kiểm tra các chức năng trong quá trình phát triển chương trình từ dưới lên. Nó cũng là một máy tính bàn tiện dụng.
Python cho phép các chương trình được viết gọn gàng và dễ đọc. Các chương trình được viết bằng Python thường ngắn hơn nhiều so với các chương trình C, C ++ hoặc Java tương đương, vì nhiều lý do:
- các kiểu dữ liệu cấp cao cho phép bạn thể hiện các phép toán phức tạp trong một câu lệnh đơn;
- trình bày thể hiện bằng cách thụt lề thay vì dấu ngoặc bắt đầu và kết thúc;
- không cần khai báo biến hoặc đối số.
Python thì có thể mở rộng: nếu bạn biết cách lập trình trong C, bạn có thể dễ dàng thêm một hàm hoặc mô-đun tích hợp mới vào trình thông dịch để thực hiện các hoạt động quan trọng ở tốc độ tối đa hoặc liên kết các chương trình Python với các thư viện chỉ có sẵn ở dạng nhị phân (chẳng hạn như thư viện đồ họa dành riêng cho nhà cung cấp). Một khi bạn thực sự được nối, bạn có thể liên kết trình thông dịch Python vào một ứng dụng được viết bằng C và sử dụng nó như một phần mở rộng hoặc ngôn ngữ lệnh cho ứng dụng đó.
Nhân tiện, ngôn ngữ được đặt theo tên của chương trình BBC “Monty Python’s Flying Circus” và không liên quan gì đến loài bò sát. Làm cho tham chiếu đến Monty Python skits trong tài liệu không chỉ được phép, nó được khuyến khích!
Bây giờ tất cả các bạn đều hứng thú về Python, bạn sẽ muốn kiểm tra nó một cách chi tiết hơn. Vì cách tốt nhất để học một ngôn ngữ là sử dụng nó, hướng dẫn mời bạn chơi với trình thông dịch Python khi bạn đọc.
Trong chương tiếp theo, các cơ chế sử dụng trình thông dịch được giải thích. Đây là mundane thông tin, nhưng cần thiết để thử các ví dụ được hiển thị sau.
Phần còn lại của hướng dẫn này giới thiệu các tính năng khác nhau của ngôn ngữ Python và hệ thống thông qua các ví dụ, bắt đầu với các biểu thức, câu lệnh và kiểu dữ liệu đơn giản, thông qua các hàm và mô-đun, và cuối cùng chạm vào các khái niệm nâng cao như các ngoại lệ và các lớp do người dùng định nghĩa.